Laatst bijgewerkt: 14-10-2022
Gemeente Vaals
Vaals
Vaals ( uitspraak info /
uitleg in eigen streektaal, het Völser plat, Vols genaamd) is de
hoofdplaats van de Nederlandse gemeente Vaals, gelegen
in het uiterste zuidoosten van
Limburg. Het dorp ligt aan de rijksgrens van Nederland, nabij het drielandenpunt
met België en Duitsland, ten westen
van de Duitse stad Aken. Vaals
heeft ruim 7000 inwoners en is daarmee de grootste plaats binnen de gemeente.
Vaals ligt in het dal van de
Selzerbeek tussen de Schneeberg in het noorden en de Vaalserberg in het zuiden.
Het historisch centrum van Vaals
ligt op een hoogte van ongeveer
210 meter. In zuidelijke richting neemt de hoogte snel toe. De Vaalserberg is
het hoogste punt van Europees
Nederland met 322,4 meter NAP
waar zich ook het Vaalser Drielandenpunt bevindt. Een uitloper van de
Vaalseberg is het Bokkebosje.
De Schneeberg ten noorden van
het dorp, in Duitsland gelegen, dank zijn naam aan de kalkgrond welke in de
zomer een opvallende lichte kleur
heeft ten opzichte van de
omringende gronden.
De plaats Vaals wordt voor het
eerst vermeld in 1041. De plaats heet dan 'Vals' (betekenis: dal), omdat ze zich
in een vallei of dal bevindt, terwijl
Aken hoger lag. Het centrum van
de plaats lag destijds in het huidige Holset, waar ook een hoge rechtbank was
gevestigd. In het gemeentewapen
van Vaals (13 augustus 1890),
wordt dan ook de heilige bisschop Lambertus afgebeeld die patroonheilige van
Holset was. Rondom deze tijd hoorde
het dorp tot het Land van 's-Hertogenrade,
dat deel uitmaakte van de drie landen Overmaas.
Van 1839 tot 1919 kende de
plaats zelfs vier grenzen. Er was sprake van een Viergrenzenpunt met de grenzen
van Pruisen, Nederland, België en
Neutraal Moresnet. Na de Eerste
Wereldoorlog kwam Neutraal Moresnet bij het koninkrijk België en kreeg de naam
Kelmis/La Calamine.
Vaals probeerde vervolgens haar
industrie en toerisme te bevorderen. Dat gebeurde door vanaf 1922 tot 1924 een
trambaan te openen tussen
Maastricht en Aken.
Johan Arnold von Clermont
vestigde zich vanuit Aken in 1761 in Vaals. Hij kocht er het vervallen kasteel
Vaalsbroek en de bijbehorende Vaalsbroeker-
molen van Baron Anton Ullrich
de Lamberts de Cortenbach. Vanuit zijn ondernemingen in Vaals richtte hij er
vervolgens vanaf 1765 zij textielimperium op.
Deze Von Clermont heeft in
Vaals zeer grote bloei en vooruitgang gebracht.
Bron: Wikipedia.
===========================================================================================================================================
01- Vaals-Bloemendalstraat-Bejaardencentrum Langendaal:
In de tuin van het bejaarden centrum staat dit gietijzeren
kruis.
Het is geschonken door een bewoner van dit
bejaarden centrum, nl. dhr.Mathieu Nijskens uit Lemiers. Type. Egelie: I I A b 3.
===========================================================================================================================================
02- Vaals-Drielandenpunt: Aan een boom richting Vaalser Kwartier staat dit gedenkteken voor Marion. Verdere gegevens ontbreken.
===========================================================================================================================================
03- Vaals-Drielandenpunt:
Klein koperen Moeder Gods kapelletje bevestigd tegen boom.
===========================================================================================================================================
04- Vaals-Nieuwe
Hertogenweg: Houten wegkruis met dakje en rugschild. Corpus is
uit 1969. Tekst: INRI.egen hen die U groeten.
Ontwerper in opdracht van de
Gemeente Vaals dhr. Labriare. Sokkel vervaardigd door Wegenbouwer bij
uitvoering van de wegreconstructie.
===========================================================================================================================================
05- Vaals-Gemmenicherweg-Tentstraat: Groot houten wegkruis. Corpus van
steen of cement. Corpus is uit 1960.
===========================================================================================================================================
06- Vaals- Heuvel-Pater
Janssenstraat: Houten wegkruis met stenen of cementen corpus.
Stond voorheen bij klooster De Esch en werd naar hier verplaatst op verzoek van pater Janssen.
Tekst: Deze doorboorde
handen. Onze dierbaarste banden.
Kruis is in 2006
verdwenen en naar Slenaken verhuisd zie foto 07A-07B Slenaken.
Het
kruis moest verdwijnen omdat het huis verkocht werd en de nieuwe eigenaar dit
kruis niet in zijn tuin wilde hebben.
Het is toen door Sankt
Tolbert geschonken aan de parochie Slenaken.
===========================================================================================================================================
07- Vaals-Kerkstraat-Kerkmuur: Tegen de kerkmuur staan verschillende oude grafkruisen.
===========================================================================================================================================
08- Vaals-Kerkstraat-Kerkmuur:
Tegen de kerkmuur staan verschillende oude grafkruisen.
===========================================================================================================================================
09- Vaals-Tuin
Klooster Eschberg:
Het grote kruis in de tuin van klooster Eschberg werd in 2008 geplaatst. Hier is
ook het beelden museum gevestigd.
===========================================================================================================================================
10- Vaals-Tuin
Klooster Eschberg:
Groot kruis dat fraai bewerkt is door houtsnijwerk. Ook dit kruis werd ij 2008
hier geplaatst.
===========================================================================================================================================
11- Vaals-
Tuin Klooster Eschberg:
Het oude kruis in de tuin van Klooster Eschberg.
Toen het klooster bewoond werd door de
paters
was dit kruis bedoeld om te mediteren in de tuin en tot bezinning te komen.
Kruis is in de midden 90e jaren verdwenen.
===========================================================================================================================================
12-
Vaals- Tuin Klooster Eschberg: Twee handen die een kruis omhoog steken.
Het kruis is van brons.
===========================================================================================================================================
13- Vaals-Weg onder de Eiken:
Dit eenvoudig kruis van een foto uit 1992 hangt aan een boom aan het voetpad
naar het Drielandenpunt.
===========================================================================================================================================
14- Vaals-Weg
langs Hertogenbosch:
Golgotha in het Hertogenbosch. Drie kruisen nabij de Lourdesgrot.
Het zijn houten kruisen met de armen omhoog geheven omgeven door
twee kruisen van de goede en slechte moordenaars.
Corpus is van keramiek uit 1990 en
een ontwerp van Frans Griesenbrock. Naast de kruisingsgroep is een kruisweg geplaatst
die ook ontworpen is door
Frans Griesenbrock. Tekst: INRI.
===========================================================================================================================================
15- Vaals-Weg onder de Eiken:
Hier verongelukte dhr. Ramakers in 2008. Naast het
houten kruisje staat een klein ander houten kruisje.
===========================================================================================================================================
16- Vaals-Vaaksbroek-Schuttebergsweg no 5: Eenvoudig gevelkruis aan
de muur van het woonhuis Schutteberg no 5.
===========================================================================================================================================
17-
Vaals-Vaalsbroek-Schuttebergsweg: Memoriekruis van Johan Baggen die hier 19-6-1951
verongelukte met zijn fiets toen hij tegen een staaldraad reed die over
de weg was gespannen.
Hij was opslag dood en was vader van 6 kinderen en woonachtig te Holset.
===========================================================================================================================================
18- Vaals-Hertogenbosch-Drielandenpunt: Op Belgisch grondgebied staat dit fraaie houten kruis in het Hertogenbosch. Gegevens zijn onbekend.
===========================================================================================================================================
19 - Vaals- Hertogenweg: Houten boomkruisje.
===========================================================================================================================================
20- Vaals-Tuin Bloemendaal: In de tuin van het park Bloemendaal bevindt
zich het kerkhof van het zusterklooster. Enige kruisen zijn blijven staat tegen
de muur van de
begraafplaats. Het zijn
gietijzeren kruisen met opgelegde letters van omstreeks 1865. De zusters
van het Heilig Hart van Jezus, beter bekend als de zusters van de
Sacre Coeur. Ze kwamen in 1848 naar
Vaals tot ca 1971.
===========================================================================================================================================
21-
Vaals- Drie Landenpunt: Boomkruis dat helaas
verdwenen is.
===========================================================================================================================================
22- Vaals-Tuin
Klooster Eschberg:
Een groot corpus van gegoten metaal in
de tuin van Klooster Eschberg.
===========================================================================================================================================
23- Vaals- Tuin Klooster Eschberg: Een beeld van een Mater Dolorosa met kruis.
===========================================================================================================================================
24- Vaals-Eschberg-Jodenkerkhof; Houten kruis op het Jodenkerkhof.
=================================================================================================================================================
25- Vaals- Eschbeg: Bij een oude boerderij in de Eschberg is in de muur een afbeelding van de H. Familie.
=============================================================================================================================================
26- Vaals- Gemmenicherweg:
Boomkruis op een boomstronk op de naar naar de Maria
grot. Het bezit een loden corpus.
Voorheen hing dit kruis aan een grote boom.
===========================================================================================================================================================
27- Vaals- Seffenderstraat-Kerkhof: Groot stenen kerkhofkruis op de plek waar de absoute plaats vindt.
===========================================================================================================================================
25- Vaals-Hertogenbosch-Drielandenpunt: Lourdesgrot nabij de kruisingsgroep.
In de bossen van de Vaalserberg is,
verscholen in het groen, een uniek pareltje te vinden. Het is wellicht één van
de best bewaarde geheimen van Vaals.
Bij de bosrand is namelijk een
lourdesgrot gelegen. De Lourdesgrot werd in 1934 gebouwd en kerkelijk
ingezegend.
In 1990 kreeg de grot een grote
uitbreiding met kruiswegpark en Calvariegroep. Het complex ligt op een hoogte
van 289 meter boven NAP en is daarmee waarschijnlijk
het
hoogst gelegen heiligdom van Nederland. Vandaag de dag worden hier nog
steeds met regelmaat vieringen georganiseerd.
===========================================================================================================================================