Laatst bijgewerkt: 14-10-2022
Gemeente Vaals
Lemiers.
Lemiers
(Limburgs: Lemieësj ook wel geschreven als Lemiesch) ie een klein kerkdorp, dat
voor het grootste deel in Nerdeland, gelegen is in de gemeente
Vaals, in het zuiden van de nederlandse
provincie Limburg. Een klein gedeelte van Lemiers ligt op Duits grondgebied en
behoort tot de stad Aken, het grenst
aan de plaatsen Laurensberg en Orschbach.
De grens in Lemiers tussen Duitsland en Nederland wordt door de Selzerbeek (Senserbach)
gevormd.
Een bruggetje over de beek vormt de
verbinding tussen de twee dorpsdelen in de twee landen. Het dorpje telt niet
meer dan 1200 inwoners.
Het dialect dat er gesproken wordt hoort
tot de dialecten die men ook in Kerkrade, Vaal, Simpelveld, Bocholtz, Aken en
Keulen spreekt het is een
Ripuarische variant. De naam Lemiers
kan afgeleid zijn van Limarias dat te maken heeft met het Latijnse limus,
modder. De originele bewoners
voor en ook na de Romeinse tijd waren van
Keltische oorsprong.
Het oudste deel van Lemiers wordt tegenwoordig aangeduid
als Oud Lemiers.
In de vroege middeleeuwen lag Lemiers aan
de verkeersader Tongeren- Maastricht- Aken. In 1936 reisde de Duitse keizer Otto
na zijn kroning langs deze weg
naar Maastricht. Omstreeks 1055 schonk
graaf Katelo een hof in Lemiers aan de Mariakerk in Aken. Bijzonderheden
in Lemiers:
Kasteel Lemiers te Oud Lemiers -
Kasteelmolen, voormalige watermolen, onderdeel van kasteelhoeve, - Sint
Catharinakapel te Oud Lemiers.
Beschermd dorpsgezicht Oud Lemiers, -
Sint Catharina en Luciakerk, de parochiekerk van Lemiers van 1895.
Bron: Wikipedia.
===========================================================================================================================================
01- Lemiers-Engerweg: Gietijzeren kruis met vast gegoten corpus. Beheer: fam.
van Rijksweg 113
Ter nagedachtenis van een doodgeschoten smokkelaar uit Lemiers.
Kruis is van voor 1900 en is een gedachteniskruis. Type Egelie: I I I A b 1.
===========================================================================================================================================
02- Lemiers-Orschbacherweg-Deusweg: Houten wegkruis op een stenen sokkel. Metalen
koperen corpus. Kruis is in de jaren rond 2004 gerestaureerd.
===========================================================================================================================================
03- Lemiers-Orschbacherweg bij Kasteel: Oud veld of Hagelkruis. Dit mooie
kruis verdient eigenlijk een goede opknapbeurt en een mooie standplaats.
===========================================================================================================================================
04- Lemiers-Rijksweg-Engerweg: Smeedijzeren kruis. Beheer: Bewoners van Rijksweg
no 111. Het kruis is ouder dan 100 jaar.
Tekst: INRI. God blijf bij ons welke weg
we ook inslaan.
===========================================================================================================================================
05- Lemiers-Rijksweg-Molenvoetpad:
Metalen wegkruis met corpus. verdere gegevens ontbreken.
===========================================================================================================================================
06- Lemiers-Mamelis-Rijksweg:
Groot stenen kruis dat toebehoorde aan de Benedictijner Abdij te Mamelis.
Tekst: Ihr seid um einen teuren Preis erkauft
worden. So verherrlicht Gott in Eurem Leiben. I kor. VI 20. Mein Jesus Barmherzlichkeit pax Abtei
Benedictusberg 1932.
Links onderaan de sokkel staat: "Pohl u. Esser Aachen" vermoedelijkde
naam van de steenhouwerij. Het is een Devotiekruis.
Vaalser
Weekblad vrijdag 21 februari 1997.
Wegkruis hersteld. door Jean Mordant.
Verleden jaar raakte bij
oogstwerkzaamheden het wegkruis op de kruising Rijksweg-Mamelisserweg
beschadigd, waarbij het bovenstuk,
het kruis
losraakte van het voetstuk. Intussen is het beschadigde gedeelte vervangen en
het kruis weer herplaatst.
Een vrouw
uit Aken liet in 1932 een natuurstenen kruisbeeld vervaardigen, dat sinds die
nabij dit kruispunt staat.
De
achterkant van de sokkel vermeld "Abtei Benediksberg 1932". Onopvallend is in de rechter-zijkant van het voetstuk
gebeiteld: "Pohl Esser Aachen".
Er bestaat geen zekerheid over wie hiermee
bedoeld wordt: de maker of de schenker. Op de dwarsbalk van het kruis staat: "Mein Jesus Barmhezigkeit".
Op de schacht, onder het
Christusbeeld is de tekst: "Pax"aangebracht. In de sokkel staat gebeiteld: "Ihr
seid um einen teurenPreis erkauft worden.
So verherrlicht Gott in Eurem Leben" I Kor. VI 20.
Tegen het wegkruis was vroeger bij
gelegenheid van het uittrekken van de processie, die vroeger vanuit de Martinuskerk via Mamelis over de
Rijksweg naar Lemiers trok
en vandaar via Harles terug naar de kerk.
Het lijkt logisch dat de processie Lemiers heeft aaangedaan toen het dorp nog bij de parochie Vijlen behoorde.
Die traditie heeft stand gehouden tot
aan de Tweede Wereldoorlog. Later toen Lemiers een zelfstandige parochie was
geworden, ging men rechtstreeks naar Harles
via de Kelderweg, de Holleweg aan de overzijde van het kruis
tot de jaren 60. Daarna raakt de processie naar Mamelis in ongebruik wegens
toenemende
verkeersproblemen. Bij de reconstructie van de Rijksweg
in 1970, is het kruisbeeld een tiental meters teruggezet. Voorheen stond er
eveneens een ijzeren kruis dat
vroege was geplaatst.
===========================================================================================================================================
07- Lemiers-Mamelis-Peadsloak Smeedijzeren wegkruis dat eigenlijk op Duits grondgebied staat.
===========================================================================================================================================
08- Lemiers-Kerkhof: Centraal kerkhofkruis.
===========================================================================================================================================
09- Lemiers-Mamelis- Mommerweg-Kellerweg:
Klein houten kruisje aan deze nog zeer jonge boom. Het is
versierd met een Paaskrans.
Wie het gehangen heeft en onderhoud is niet bekend.
Antwoord
van René Kremer.
Mijn moeder Clara Kremer-Smets is onlangs
overleden. Zij is begraven door begrafenisonderneming Penders en Partners
die verschillende herinneringsbomen heeft geplant in de
gemeente Vaals. In 2019 is deze herinneringsboom geplant.
I We hebben gevraagd om het kruisje, dat op haar kamer hing en
vroeger bij ons thuis, aan deze boom op te hangen.
Vroeger thuis, was de boerderij die je ziet richting
Piethaan. Dat is onze boerderij (nu van mijn zoon) en de landerijen om het
wegkruis behoren tot ons eigendom.
Het kruis leek me een mooie plaats. Mijn moeder en
vader zijn hier in 1956 komen wonen en hebben het mede mogelijk gemaakt wat het
nu is.
Het kruis heb ik zaterdag voor Pasen opgehangen samen
met de krans.
==========================================================================================================================================
10- Lemiers-Mamelis- Rijksweg no 14.
Aan
allebei de kanten van de voordeur is een Patriarchaal kruis gemetseld. Het huis
is in 1923 gebouwd door A. Spierts met het toenmalige molenhuis ernaast, nu 14A.
De meel en graanhandel bracht bij ons thuis op de
boerderij te Partij het veevoeder voor de koeien en varkens.
===============================================================================================================================================
15-
Lemiers-Oud Lemiers: De Sint Cataharinakapel ligr in het dorp Lemiers.
De kapel ligt in het oudste deel dat aangeduid wordt met Oud Lemiers.
De Sint-Catharinakapel is een zaalkerkje
gebouwd in romaanse stijl in de 12de eeuw. In 1896-1897 is de kapel
gerestaureerd door Pierre Cuypers.
De muren van de kapel zijn in 1978
beschilderd door Hans Truijen.
=======================================================================================================================================================