Laatst bijgewerkt: 28-02-2024
Gemeente Eijsden-Margraten
Margraten
Margraten Limburgs: Mergraote)
is een dorp in de Nederlandse gemeente Eijsden-Margraten. Het dorp ligt centraal
op het plateau van Margraten
in Zuid-Limburg, circa 10
kilometer ten oosten van Maastricht. Het is met zijn 3831 (in 2008) inwoners de
op een na grootste woonplaats binnen
de gemeente. Tot 31 december
2010 maakte Margraten deel uit van de voormalige gemeente Margraten.
De Amerikaanse Begraafplaats
Margraten is een Amerikaanse millitaire begraafplaats en monument ter
nagedachtenis aan de overleden soldaten
van de Verenigde Staten van
Amerika ten tijde van de strijd in Zuid-Limburg, het Ardennenoffencief en in het
Roergebied, gedurende de
Tweede Wereldoorlog. De
begraafplaats is gelegen tussen de plaatsen Margraten en Cadier en Keer, aan de
N278.
(Bron: Wikipedia)
============================================================================================================================================
01- Margraten-Amerikaplein: Houten kruis met
gietijzeren corpus. Tekst: Heer bestuur ons. A.D. 1990. Soortkruis:
Devotiekruis.
Kruis is een schenking van dhr. Willems uit Broekhem-Valkenburg
en is geplaatst op 2-11-1990 bij de opening van het nieuwe gemeentehuis.
Het werd op zondag 25 november ingezegend. Het kruis is geplaatst door
Pierre v. Proemeren - Frans Bisscheroux en Lei Moonen.
Margraten-Amerikaplein: Tekst op het tekstbordje: Heer bestuur
ons. A.D. 1990.
3-3-1996-Bindels:
Alhier staat op een voetstuk
van 20cm. een 2,20m. hoog houten kruis met metalen kap. Klein metalen
corpus en INRI.
Op het onderste gedeelte
van het kruis de tekst:
A.D. 1990 Heer bestuur ons.
Op de achtergrond het gemeentehuis. Aan
de achterkant een ijzeren ruggesteun.
In 2023 is het kruis verplaatst naar de Eijkerstraat.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
02- Margraten-Amerikaplein-Gemeentehuis: Dit
kruis in de burgemeesterkamer op het gemeen tehuis te Margraten is geplaatst en
ingezegend op 3 nov. 1990.
Het is
afkomstig van een kerkhof van de zusters te Caberg-Maastricht. Ingezegend door Mgr. Castermans.
Tekst: 19-11-'90
Domine dirige nos. Tekstplaatje is gemaakt door Grada Erven uit
Kunrade.
===============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
03- Margraten-Appelgaard: Gietijzeren kruis
met gietijzeren corpus. Kruis is afkomstig van het kerkhof te Scheulder.
Het is geplaatst op 5-6-2005 door de St. K. & K. te
Margraten die ook voor het onderhoud zorg draagt. Type Egelie: I I A b 10.
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
04- Margraten-Dobbelsteynstraat-Broenshemweg: Het
oude smeedijzeren kruis in der Broenshem.
Het is gemaakt door Férke lemmerleijn en werd vervaardigd uit
afval materiaal van het Amerikaans leger. Het werd op 10-7-2002 gestolen.
04- Margraten-Dobbelsteynstraat- Broenshemweg: Het vernieuwde
kruis in de Broenshem is
gemaakt en ontworpen door Jan Scheepers. Het is gemaakt van plaatstaal.
Het heeft de tekst: Ich wis datste kaoms.
7-9-1986-Bindels: Alhier
staat onder hoge bomen een zeer eenvoudig smeedijzeren kruis met corpus zonder
INRI.
In het centrum een schijf met stralenkrans waarvan de
helft zoek is.
16-5-1995-Bindels: Uit een artikel uit het
Heuvelland Aktueel blijkt dat dit kruis door vandalen is vernield. Heden
27 mei 1995 ben ik bij het kruis geweest en heb
Gezien dat het weer in zijn oude glorie
is teruggebracht.
=================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
05- Margraten-Holstraat-Scheuldersteeg: Gietijzeren kruis op
hardstenen sokkel met de tekst: Geloofd zij Jezus Christus 1896
. Het kruis is voorzien van een
hartvormig plaatje en een stralen krans versierd dit kruis. Onderhoud: St. K. & K. te
Margraten. Type Egelie: I A b 1.
30-6-1985-Bindels: Op
dit kruispunt van wegen staat op een 65cm. hoge sokkel een 2.50m. hoog
gietijzeren kruis met corpus en geen INRI.
In de linkerzijde
van het corpus is een gat. Op de kruisboom is een bordje in de vorm van
een hart, geen tekst.
Op de sokkel is uitgekapt: Geloofd zij
Jezus Christus
1896. Het talud is afgedekt met betontegels, waarop achter het kruis een
bordje met 1896----1977. Er is een leuke aanplant.
Pinksteren 22-23 mei 1994 is het kruis in drie delen stukgeslagen.
===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
06- Margraten-Holstraat-Sprinkstraat:
Gietijzeren wegkruis aan een kastanjeboom. Corpus is van gietijzer. Tekst op
bordje: I.H.S.
Aan de voet van het kruis is
een engel afgebeeld. Onderhoud: St. K. & K. te Margraten. Type Egelie: I I A b 6.2 Tekst: Geloofd zij
Jezus Christus.
30-4-1978-Bindels:
In de tuin van pand Sprinkstraat 69 hangt
tegen een zware kastanjeboom een gietijzeren kruis met corpus.
Engelenfiguur in de kruisboom. Geen INRI. Op bordje geen tekst.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
07- Margraten-Broenshemweg: Smeedijzeren
wegkruis met loden corpus.Tekst: I.H.S. die geschilderd is door
Jan Scheepers.
Onderhoud: St. K. & K. te Margraten.
25-9-1977-Bindels:
Smeedijzeren kruis met corpus en
schildje zonder tekst. Geheel onder groepje bomen. Kruisboom
gebroken.
================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
08- Margraten-Dobbelsteynstraat-Broenshemweg:
Smeedijzeren kruis met gietijzeren corpus.
Tekst: Aanziet het kruis, Aanbid het niet. Aanbid de Heer dien gij
hier ziet, 28-9-1985. 50 jaar geleden stond hier een houten kruis.
Dit kruis is hier op
28-9-1985 geplaatst en door pastoor Claessens ingezegend.
7-9-1986-Bindels:
Alhier is onlangs door de Stichting Wegkruisen en Kapellen Margraten een nieuw
wegkruis geplaatst niet ver van de plek verdween.
waar 10 jaar geleden
een kruis verdween.
De inzegening
vond plaats door Pastoor Claessens van Margraten. Het is een mooi 1,80m.
groot smeedijzeren kruis met corpus, geen INRI.
Op het bordje de
tekst: Aanziet het kruis - Aanbid het
niet - Aanbid de Heer - Dien gij hier ziet - 28-9-1985.
===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
09- Margraten-Juliana-Bernhardlaan: Op
een sokkel van silex en hardsteen staat dit Millenniumkruis 1-1-2000.
Geplaatst door de St. K. & K. te Margraten.
Het is
een memoriekruis. De Silex steen is geschonken door mergelbouwer P.Kleijnen uit Sibbe en
uitgevoerd door vader Hubert Kleijnen.
Sjeng Lemmens - Pierre Royen en Jan Scheepers plaatsten
dit kruis. Het werd ingezegend door pastoor Frits Janssen op 16 jan 2000.
Onderhoud: St. K. & K.
================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
10- Margraten-Lammerdel: Smeedijzeren kruis
met gietijzeren corpus. Tekst: Make love not war. Onderhoud: St. K. & K. Margraten.
Tekst in 2015- Es God Bleef.
30-6-1985-Bindels:
Alhier staat op de hoek van de tuin een 1,80m
hoog smeedijzeren kruis met klein corpus zonder INRI. Er is een bordje
zonder tekst.
Onder op de
kruisboom is een doodshoofd aangebracht. Boven in het kruis is het jaartal
1853 ingeklopt. Ik heb mijn twijfels of dit klopt.
Volgens de huidige bewoner van het pand stond het kruis vroeger in de gevel van
het inmiddels afgebroken aanbouw.
De huidige bewoner zorgt voor onderhoud.
================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
11- Margraten-Papenhei: Gietijzeren
Herdenkingskruis met gegoten bronzen corpus. Tekst: Mat al wat er leefde in jou zal voort leven in ons.
Onderhoud: fam
Wanders, Bernhardlaan 29. Dit kruis is geplaatst, daar waarop 5-5-1991 Mat Wanders plotseling
overleed.
Mat Wanders Boetseerder van beelden.
Zijn familie Wanders-Nilwik plaatste dit kruis
op de 1-5-1993 en werd op die dag door pastoor Janssen ingezegend. Type: Egelie: I I B b 2.2.
========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
12- Margraten-Rijksweg: Het hardstenen
ongelukskruis van Franciscus Huinen.
Tekst: I.H.S. Bid tot troost der ziel van Franciscus Huinen hier dood gebleven in den
jeugdigen ouderdom van 17 jaren den 25 juni 1858.
Franciscus Huinen was afkomstig uit Gulpen en is
hier verongelukt met paard en kar.
Kruis is versierd met een doodshoofd en twee
gekruiste beenderen. Het kruis is in 1993 verplaatst naar de huidige locatie
i.v.m. verlegging
van het fietspad. Oude standplaats van het kruis voor 1993.
10-5-1985-Bindels:
Dit kruis herinnert aan het feit dat deze jongeman hier op 24
juni 1858 onder de wielen van een kar terecht kwam en op
eerstvolgend
1 juni overleed
Het schijnt dat men vroeger hier ging
bidden als men last had van erge kiespijn. Het kruis staat op het talud
van de Rijksweg en draagt de tekst:
I.H.S. D.O.M. Bid tot troost der ziel van Fraciscus Huinen hier dood
gebleven in den jeugdigen ouderdom van 17 jaren den 24 juni 1858.
Het kruis is aan de
achterkant omgeven door een muurtje van Bakstenen.
Een en ander staat ook beschreven in de
Natuurgids nr. 6 van 15-9-1984, pag 202. Onder aan de kruisboom is een
doodshoofd uitgekapt.
27-5-1995-Bindels: Heden gezien dat het kruis verplaatst is
naar de voet van het talud- rand rijwielpad.
Margraten-Prov. weg: Nieuwe standplaats van het ongelukskruis
Het
Franciscus Huijnen kruis te Margraten.
De Provinciale weg tussen Vaals en
Maastricht is op twee bochten na vóór en na Gulpen een prachtige kaarsrechte weg
en na Gulpen tot aan
de beide zijden van de weg
voorzien van flinke dikke dikke eikenbomen. Deze zijn geplaatst in het midden
van de 20e eeuw toen de weg ook
geasfalteerd werd.
We schrijven het jaar 1858, de Provinciale weg tussen Vaals en
Maastricht was in die tijd een weg die bestond uit steenslag en kiezel,
diepe karren sporen, niet verhard
zoals nu.
Voor de boeren en vrachtrijders in die tijd een weg waar regelmatig
lichamelijke- en dodelijke ongelukken gebeurden.
Zo ook in 1858 op 25 juni toen de 17 jarige Franciscus Huijnen zoon van
Willem Huijnen en Johanna Catharina Mobers in alle vroegte
'smorgens vanuit
Gulpen zich met paard en kar op weg begaf richting Maastricht.
Wat hier precies gebeurt is, is helaas niet meer
te achterhalen maar Frans kwam onder de wielen
van de kar terecht en stierf ter
plekke. Is het paard op hol geslagen? Is hij van de kar gevallen doordat hij b.v. in slaap was gesukkeld?
Het zal altijd een raadsel blijven. 'sMorgens om acht uur werd hij gevonden, waarschijnlijk door twee
inwoners van Margraten n.l. de landbouwers
Martinus Brouwers en Gillis Van Laar. Zij hebben ook aangifte gedaan van
het dodelijk ongeluk van dhr. Huijnen bij de Burgerlijke Stand.
Zij beiden
kenden het slachtoffer persoonlijk.
We denken dat de naaste familie te zeer geschokt was door dit ongeval om
deze taak op zich te nemen.
Men heeft er een kruis geplaatst van Naamse steen. Wanneer en door wie
dit kruis geplaatst werd is helaas niet bekend,
maar aan de steen te zien
is deze niet lang na het dodelijke ongeluk geplaatst
Welk steenhouwer hem gemaakt heeft is eveneens niet bekend. Op
het kruis onderaan, is een doodshoofd afgebeeld
In de H van dit initiaal is een klein
kruisje afgebeeld.dat doorkruist is door twee beenderen die staan als symbool
voor de dood.
Soms komen we dit symbool ook tegen op moord
kruisen.
Verder vinden we op dit kruis de initialen I.H.S. welke staan
als symbool voor het Christendom en betekend Jezus.I
Verder staat in gebeiteld de letters DOM staan voor de Latijnse tekst "Deo Optimo Maximo".
"Aan de beste en
hoogste God gewijd".
De tekst op het kruis luid als volgt: "Bidt tot troost der ziel van
Franciscus Huijnen hier dood gebleven in den
jeugdigen ouderdom van
17 jaren den 25 juni 1858".
Het kruis heeft altijd ca. 100m. vanaf het kruispunt Provinciale weg
- Dobbelsteinweg gestaan en wel aan de linkerzijde.
Toen de weg een
reconstructie onderging en het fietspad ook een opknapbeurt kreeg omdat het te
oneffen was geworden door de wortels
van de eikenbomen werd het kruis ca. 50m naar het noorden verplaatst
richting Amerikaans kerkhof.
Het kruis is door een bakstenen muurtje
omringd en voor het kruis is een bloemperkje aangelegd.
De aangifte bij de Burgerlijke Stand vermeld de
sterfdatum 1 juli 1858. Dit strookt niet met de gegevens op het kruis.
Ook dit zal altijd een vraagteken blijven. Zo
zal Franciscus Huijnen in onze herinnering voort blijven leven zolang dit
kruis langs deze zeer
drukke weg zal blijven staan.
Boek 50 Kruisen 50 verhalen Chris
Willems.
========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
13- Margraten-Rijksweg-Dobbelsteynstraat: Smeedijzeren
wegkruis. Corpus is van gietijzer.
Tekst: Geloofd zij Jezus Christus. INRI. Kruis is uitgevoerd met
een stralenkrans. Onderhoud: St. K. & K te Margraten.
18-11-1976-Bindels:
Het kruis staat tegen de gevel van een
boerderij uit 1780.Het is gemaakt van smeedijzer, met corpus en INRI.
Op
het bordje in de vorm van
een hart staat geen tekst
. Volgens de bewoner van de boerderij zou het stammen uit
1780.
==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
14- Margraten-Rijksweg-Kerkpad: Smeedijzeren wegkruis met div. krulversieringen is van gietijzer. Onderhoud: St K. & K. te Margraten.
20-5-1986-Bindels:
Alhier staat bij een zijpad van de Rijksweg op een tuinuitsparing een zeer mooi
smeedijzeren kruis met een ster in het centrum,
achter een klein gekleurd corpus. Geen
INRI. Er is een mooie bloemenaanplant. Het kruis heet het "Kruis
Stiphout" naar de aldaar wonende familie.
===============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
15- Margraten-Rijksweg- Burg.Ronckersplein:
Smeedijzeren wegkruis met div. krulversieringen. Corpus is van gietijzer.
Tekst: Zo ver gaat Gods liefde. Onderhoud:
St. K. & K. te Margraten. Het in 2011 vernieuwde kruis.
Het is een gietijzeren kruis dat
hier geplaatst is ter vervanging van
het oude smeedijzeren
kruis door de Stichting kruisen en Kapellen afd. Margraten.
19-11-1978-Bindels: Onder een boom staat een smeedijzeren kruis (in beton) met een corpus.Op
de kruisboom zit een ijzeren hart waarop de tekst:
Zo ver gaat Gods liefde.
waaronder een bloem.
===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
16- Margraten-Rijksweg-Sprinkstraat:
Smeedijzeren wegkruis. Corpus is van gietijzer. Boven het corpus het
plaatje met de tekst: R.I.P.
Onderhoud: Fam. Jef
Smeets, Rijksweg 69 te Margraten.
7-8-1983-Bindels: Zeer oud smeedijzeren kruis met corpus en
INRI totaal omgeven door Buxus (palmstruik).
Het geheel staat op het erf
van pand 69 vleeshouwerij Kusters.
===============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
17- Margraten-Sprinkstraat no 21:
Houten gevelkruis met gietijzeren corpus. Het kruis is voorzien van een
zadeldak.
Onderhoud: Bewoners van het pand
, de fam. Brouwers.
12-4-1981-Bindels:
+/- 1,50m. hoog een houten kruis met
kap en corpus.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
18- Margraten-Sprinkstraat no 105: Muurnisje
met beeldje van Maria en kruisje. Onderhoud: De bewoners van het pand Sprinkstraat 105 te Margraten.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
19- Margraten-Trichterweg-De Koningswinkel:
Smeedijzeren wegkruis met gietijzeren corpus.
Tekst: INRI. Een hartvormig plaatje zonder tekst versierd dit
kruis.
Dit kruis stond voorheen tot +/- 1960 op de hoek van de Trichterweg en
heeft daarna
een aantal
jaren tegen de woning van de fam. J.Jacobs gestaan, gelegen aan de Trichterweg. In 1984 is het
door Mart Huls, Eijkerweg 117
op de huidige plaats gezet. Onderhoud: Buurtver. Hoenderstr. i.s.w. St.K.& K.
9-3-1986-Bindels:
Op deze samenloop van wegen staat een 1,20m. hoog eenvoudig
smeedijzeren kruis met mooi corpus en INRI.
Op de schacht een bordje in de vorm van een hart zonder tekst. Kleine
aanplant.
==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
20- Margraten-Veldekestr.-Pres.Kennedystr.:
Smeedijzeren Devotiekruis met gietijzeren corpus op een hardstenen sokkel.
Kruis
is geschonken door dhr. Ammerlaan uit de
Veldekestraat 29 en deed voorheen dienst als torenkruis op
een klooster van een
kapel in Heerlen.
Veldekepein heeft dit kruis in juni 1988 opgericht met medewerking van de St. K. & K te
Margraten. Onderhoud: P. v Proemeren.
3-3-1996-Bindels: Op een blok hardsteen staat hier een 2m. hoog
smeedijzeren kruis. Geen INRI en met metalen corpus.
Het heeft een ruggesteun van ijzer. Het geheel is een leuk smeedwerk.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
21- Margraten-Shomonstraat no 2: Huiskruis
aan de woning van Jules Jeukens.
Jules Jeukens heeft tientallen corpussen gesneden voor de gemeente
Valkenburg waar hij in dienst was.
Het is een eikenhouten corpus. Het kruis
hangt hier sinds 2000.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
22- Margraten-Eijkerweg no 117: Houten kruis
in de tuin van pand no 117 in de Eijkerweg.
========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
23- Margraten-Past. Brouwersstraat-Kerkhof; Centraal kerkhofkruis.
================================================================================================================================================
24- Margraten- Pres. J.F. Kennedystraat-Kerkhof: Op dit oude gedeelte van het kerkhof staat het centrale kerkhofkruis zonder corpus;
=================================================================================================================================================================
25- Margraten- Heiligerweg: Stenen kruis met houten voorkruis en bronzen corpus. Het zou geplaatst zijn door een zekere Wanders ?
==========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
26- Margraten- Eijkerstraat 11:
Klein gietijzeren kruis. Dhr Frans Dobbbelsteyn
vertelde mij dat hij het kruisje heeft gekocht in het klooster van Steyl,
25 jaar geleden en het heeft geplaatst op
de muur van zijn woning uit geloofovertuiging.
==========================================================================================================================================================================================
50- Margraten Trichterweg-Hoenderstraat:
Mariakapel die in 1961 gebouwd werd. Op een natuurstenen altaar staat een
Mariabeeld.
Een hekwerk versierd het
kapelletje.
De kapel ligt in aan de rand van de bebouwde kom van Margraten op een
driesprong en wordt geaccentueerd door een groenvoorziening.
De kapel dateert uit 1961 en werd gesticht door burgemeester Vrouwenraedts.
De kapel verbergt een erachter liggend transformatorhuisje, dat door de
kapel aan het zicht wordt onttrokken.
De zijwanden zijn van natuursteen. Een betonnen afdak beschermt het
interieur. Een laag smeedijzeren hek sluit de ingang af.
Op een natuurstenen altaar, betegeld in verschillende kleuren, staat in een
rechte nis een Mariabeeld
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
51- Margraten-Eijkerstraat: Oude kapel die
verplaatst is naar een museum in Gelderland in 1950.
Wegkapel te Margraten: In Zuid-Limburg zijn nog steeds veel van
dergelijke kapelletjes te vinden.
Deze kapel lag aan de rand van de bebouwde kom en werd verzorgd door de
boerin die er tegenover woonde. ook vindt nog steeds
de jaarlijkse processie op Sacramentsdag
plaats
Een stoet gelovigen
trekt dan zingend en biddend naar de kapel. De tocht wordt gehouden uit eerbied
voor de hostie, die de pastoor
met zich meedraagt tijdens de tocht. De wegkapel
uit Margraten werd verplaatst naar de overkant van de Brabants-Limburgse weg.
De uit Mergelsteen opgetrokken Mariakapel stamt uit eid 18e eeuw en werd
verplaatst in 1950.
De wanden van de kapel zijn van mergelsteen. Op een altaar staat een
Mariabeeld, Mater Dolorosa (Moeder van Smarten),
omgeven door een boog van roosvormige lampjes.
==================================================================================================================================================
52- Margraten-Dobbelsteynstraat: Maria kapelletje bij het woonwagenkamp.
Gegevens: br. Lambertus.
Dit is de vierde variant van een kapelletje\ Lourdesgrot, die hier de
afgelopen jaren hier is gebouwd.
Het is niet aan te geven precies om welke Mariaverering
het hier gaat en dat zal ook niet de bedoeling zijn, daar het gaat om
volkskunst,
een uiting om zijn geloof in de verering van O.L.Vrouw
uit te drukken.
Hier is dat gebeurd zonder een band met een speciale verering dan die voor O.L.Vrouw.
Gezien deze voorstelling geregeld veranderd blijkt ook
daaruit dat de betrokkene aan zijn geloof tot O.L.Vrouw steeds weer nieuwe
gestalte houdt de
verering levend en is ook mogelijk, omdat het
niet een gemeenschappelijke verering gaat maar een persoonlijke, al heeft de
betrokkene wel de
behoefte zijn geloof te laten zien en dat is goed.
=================================================================================================================================================