Laatst bijgewerkt: 2-2-2024
Gemeente Eijsden-Margraten
Gronsveld
MGronsveld:
(Limburgs: Groéselt) is een plaats in de gemeente Eijsden-Margraten in het
zuidwestelijke deel van de Nederlandse provincie Lmburg.
Ten noorden bevindt zich de gemeente Maastricht en aan de zuidzijde liggen de
plaatsen Eijsden en Rijcholt.
Op jan 1uari 2019 had Gronsveld volgens de gemeente 2950 inwoners.
Gronsveld werd voor het eerst vermeld in 1068. In 1498 werd het een vrije
rijksheerlijkheid en omstreeks 1580 werd deze heerlijkheid verheven tot
graafschap.
In het dorp, dat gelegen was aan de rijksweg van Maastricht naar Luik, ontstond
lintbebouwing. In 1895 vond er een grote brand plaats.
In de 20e
eeuw werd het dorp met enkele woonwijken uitgebreid.
Tot 1982 was Gronsveld een
zeldstandige gemeente, waar ook de kernen Rijckholt, Honthem, het noordelijke
deel
van Eckelrade deel van uitmaakten. In dat jaar ging Gronsveld op in de
gemeente Eijsden.
Op 1 januari 2011 ging Gronsveld deel uitmaken van de
fusie-Eijsden-Margraten.
Overigens maakte de nu Maastrichtse wijk Heugem tot
1920 ook deel uit van Gronsveld.
Geg. Wikipedia.
Gegevens: Heemkunde ver.Grueles
=============================================================================================================================================
01- Gronsveld-
Broekstraat: Houten kruisje tegen de gevel van
dit woonhuis met I.N.R.I. plaatje
====================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
02- Gronsveld- Duysterstraat-Voerenweg: Het kruis "Aon 't Krûiske".
Vermoedelijk heeft hier vroeger een wegkruis gestaan of gehangen.
(1911 staat dit al aangegeven
op een landkaart). Dit kruisje hangt hier sinds nov. 1989 en is gemaakt door Jef
Willems uit Valkenburg. Het corpus met
kruisje is van Jo Purnot.
Leon Olislagers heeft het geplaatst.
=================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
03- Gronsveld- Hennemettenstraat- Sjnijdersstèg-
Broekstraat:In de tuin van de fam. Huijnen- Gorissen staat dit ijzeren
devotiekruis van 2 m hoog.
Het is door Willy Theunissen gemaakt en samen met Martin Huijnen geplaatst die
ook voor het onderhoud zorgt. Omstreeks 1980 hing Sjarel Jaspers hier
aan
een paal een eenvoudig houten kruis. Korte tijd later werd dit vervangen
door het huidige kruis.
Volgens
een foto uit 1981 stond er vroeger een gietijzeren kruis van 4 gewone balken
type Egelie: I A a 1.2.
Vroeger heette deze straat de ""Sjnydersstèg"
omdat er in deze straat de sjnyder
Zjang Willigers heeft gewoond ( Kleermaker).
====================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
04- Gronsveld- Holegracht-
Gloriët: Kruis aan de Gloriët hangt hier al vele jaren aan deze
Mergelstenen muur.
Het is een ijzeren kruis met een ijzeren corpus.
Eigenaar en onderhoud: Jo Reintjens
==========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
Kampweg- Pius XII straat: Het kruis op de hoek van de Kampweg staat
hier sinds midden jaren zeventig, of ervoor en is afkomstig uit de nieuwbouwwijk
de Heeg was eigendom van Zjêf
Schrijnemakers. In 1911 werd er al melding
van dit kruis gemaakt.
Frans Dassen redde dit kruis door
het terug te kopen van een
schroothandelaar uit
Vinkenslag. Eigenaar Fam. Hueting- Dassen die ook voor het onderhoud
zorgen. Type
Egelie: I I I B b 8.
===============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
06- Gronsveld- Kampweg- Holegracht: Eenvoudig smeedijzeren kruis met gietijzeren corpus. Tekst: "INRI.
==============================================================================================================================================
07- Gronsveld- Kampweg- Vroensdalsweg:
Gietijzeren kruis hier op de hoek van de Kampweg-Vroensdalsweg.
Het is van het type
Egelie: I I A b 3.
============================================================================================================================================
08-
Gronsveld- Keerderweg-Grub: Het kruis "oonder
de beuk" is een wegkruis dat hangt aan de haagbeuk. Eigenaar H. v/d/ Weert
die ook voor het
onderhoud zorgt. Het kruisje is diverse
keren vernield. Er stonde verschillende teksten op zoals: Geloofd zy
Jezus Christus. Geef ons de vrede.
Geef ons de vrede Heer.
Het zou best eens een Hagelkruis kunnen zijn.
==============================================================================================================================================
Gronsveld- Keerderweg- Kleine Molenweg:
Het kruis op Sint Amandus is hier in 1988
geplaatst ter vervanging van het oude kruis.
Het is afkomstig van het kerkhof van Breust.
Heemkunde vereniging Gueles is de eigenaar en zorgt ook voor het onderhoud.
===============================================================================================================================================
10- Gronsveld- Mgr. Willigersweg no 8:
Dit ongevals kruis is in 1992 herplaatst. Het is
een herdenkings kruis aan het verongelukken van de grootvader
van Pieter Raike (Pjèrke Rëks).
Nicolaas Hubertus Raike zou hier met een ongeluk van een paard en wagen om het
leven zijn gekomen, op 18 juni 1888
is hij begraven. Dit
kruis was plotseling verdwenen. Het huidige kruis is afkomstig van het
kerkhof van Cadier en Keer en zou van voor 1500 stammen.
Het had jaren dienst gedaan in
Cadier en Keer als grenspaaltje op de hoek van de Rijksweg en de Kerkstraat.
Nicolaas Hubertus Raike getrouwd met
Anna Catharina Schiepers werd
76 jaar oud en begraven op 18 juni 1888.
==================================================================================================================================================
11- Gronsveld- Stationsstraat- Oosterbroekweg: Gietijzeren kruis hier aan de Stationstraat- Oosterbroekweg is van het type Egelie: I I A b 4.1
==============================================================================================================================================
12- Gronsveld- Rijksweg-Duysterstraat:
Het kruis aan de "Langstraot" staat hier al meer
als 100 jaar. Het is een zg. Devotiekruis.
Jean
Groessens heeft
het onderhoud. Het is een smal van vol
staal gemaakt kruis met corpus.
==============================================================================================================================================
13-
Gronsveld- Rijksweg: Groot houten kruis zonder corpus. In
de dwarsbalk uitgesneden de tekst: Boe bis diech.
Het kruis werd
in juni 1984 door pastoor F.J.M. Wiertz opgericht. Het is gemaakt door Eddy Goessens uit
Gronsveld.
Eigenaar en Beheer: Parochie Monulphus en
Gondulphus.
Op de linker dwarsbalk is
tevens een vlinder ingesneden. Soortkruis: Devotiekruis. Het kruis staat
eigenlijk op Maastrichts grondgebied.
================================================================================================================================================
14- Grondsveld- Rijksweg- Maastrichterweg:
Houten gevelkruis met gietijzeren corpus is van
1963.
Eigenaar W. Scheepers heeft in 1963 het oude kruis
vervangen
door een exacte kopie.
Het is
vermoedelijk een devotiekruis.
Na diverse opknapbeurten is het kruis voor 2018
naar een etage hoger verhuist.
===============================================================================================================================================
15- Gronsveld- Schaapbroekweg- Oosterweg:
Het kruis aan het Maasveld. Hier stond vele
jaren tegen een hoekpaal aan een weiland een eenvoudig
ijzeren kruis zonder corpus.. Na reconstructie
aan de weg is het verdwenen. Leon Olislagers- Harrie Sanders en
wegenbouwer
Lintzen hebben het kruis hier geplaatst en het is afkomstig
van het kerkhof van Deigne in de Ardennen. Test: "Besjerm os".
===========================================================================================================================================
16- Gronsveld- Gronsvelder Kerkplein: Diverse oude grafkruisen langs de kerkmuur staan hier als aandenken.
=============================================================================================================================================
17- Gronsveld- Slakweg:
Jezus Maria Joseph, bid voor de zielen van
Hendrik Roeflaers- A Catharina Beckers- Petronella Mingels-
M Cornelia Beckers- Maria
catharina Duijsens- Willems Konongs- Nicolaas Spronck- Maria
Anna Blom, dewelke op den 4 juli 1848 door een
instorting van den steenkuil
alhier zijn doodgebleven R.I.P.
Vroeger stond hier een dubbelkruis.
Om aan het benodigde steengruis te komen om de
buurtwegen goed te kunnen onderhouden, werden door de gemeente Gronsveld enkele
kiezelkuilen
geëxploiteerd. De kiezelkuil
lag in de Slak en was groot 20 bij 4 meter en de zijwanden waren 4 meter hoog.
Door het uithollen van de kiezel op 4 meter diepte
zakte de in elkaar en werd het werkvolk onder de omlaag vallende kiezel bedolven
werd..
Er werden 20 personen
bedolven en er zij er nog 12 personen door
de overige werknemers en
voerlieden nog gered. De slachtoffer waren tussen de 15 jaar en de 49 jaar oud.
==================================================================================================================================================
18- Gronsveld- Slotstraat- Oosterbroekweg: Stenen kruis met opschrift.
=============================================================================================================================================
19- Gronsveld- Stationsstraat no 4:
Het kruis "Oonder aon de Pötsjèg " is een van de
twee excemplaren die hiervan zijn gemaakt.
Het eerste kruis hing hier voor 1985 en werd gestolen. Het huidige
kruis is hier in april 1987 geplaatst en word gebruikt als processiekruis.
Voorheen hing dit kruis aan de
Putsteeg en was eigendom van Dhr. Gadiot.
=================================================================================================================================================
20-
Gronsveld- Voerenweg: Stalenkruis
hier aan de voerenweg. Kruis heeft een corpus en de tekst I.N.R.I.
Op
het tekstbordje staat de tekst: Zuus dich Mich neet sjtoën? Wat heb
Ich daan gedoën? Een echte mooie Limburgse tekst.
================================================================================================================================================
21- Gronsveld- Hogeweg- Zeepweg: Stenen kruis met corpus en tekst: I.N.R.I.
=================================================================================================================================================
22- Gronsveld- Voerenweg-Begraafplaats: Stalen kruis op de absoute plaats van het kerkhof.
================================================================================================================================================
23- Gronsveld- Gronsvelderweg no 22A: Een van de weinige kruisen met in het hart een afbeelding van Maria.
============================================================================================================================================
24- Gronsveld- Voerenweg:
Smeedijzeren weg of hagelkruis. Eigenaar: onbekend.
Beheer:Frans Dohmen. Het kruis aan het Gölleboonder wordt al vermeld in
1901.
Tekst:
Geef ons de vrede.
===================================================================================================================================================
25- Gronsveld-
Maarlanderweg-Oudeweg: Houten
wegkruis. Tekst: Geloofd zij Jezus Christus. Het kruis is afkomstig
van het kerkhof in Eijsden.
Dhr.
Harry Feijs uit Eijsden heeft het opgeknapt en de gemeente Eijsden heeft het
geplaatst.
================================================================================================================================================
26- Gronsveld- Schaapbroekweg 7. Gietijzerenkruis.
================================================================================================================================================
41- Gronsveld- Parkstraat- Hotel bij de vijver. Kruis uitgevoerd met kiezelsteentjes is in 2000 verdwenen.
==================================================================================================================================================
50- Aan 't Beeldje no 98. Klein kapelletje met Mariabeeldje.
================================================================================================================================================
51- Gronsveld-Eckelraderweg: Hier bij het Savelsbos aan een dikke boom hangt dit kleine kapelletje. Thans staat er weer een Mariabeeldje in.
===============================================================================================================================================