Laatst bijgewerkt 28-02-2024
Gemeente Beekdaelen
Schinnen
Schinnen ( Uitspraak (info / uitleg) is een gemeente in Limburg
(Nederland), en maakt deel uit van het Heuvelland Noord. Voorheen werd Schinnen
tot de Westelijke
Mijnstreek gerekend. De hoofdplaats is het gelijknamige kerkdorp Schinnen.
Tot 1981 was het dorp Schinnen
een zelfstandige gemeente. Als gevolg van een gemeentelijke herindeling is
Schinnen in het jaar fors uitgebreid.
Sindsdien telde de
fusiegemeente Schinnen 6 dorpen en 9 buurtschappen en gehuchten, waarvan 3
gedeeltelijk in een andere gemeente zijn gelegen.
Schinnen zal met de naburige
gemeente Nuth en Onderbanken op 1 januari 2019 fuseren tot de nieuwe gemeente
Beekdaelen.
(
Bron: Wikipedia )
==============================================================================================================================================
01-
Schinnen-Stationsstraat-Dorpstraat: Volgens de
tekens op het oude kruis zou dit weleens een weerkruisje kunnen zijn.
Bliksemschicht en de zon zijn hier de
symbolen voor. Dit is vermoedelijk het oudste gevelkruisje van de Gemeente Schinnen en
stamt vermoedelijk uit 1880.
In 1981 gerestaureerd en op Goede Vrijdag 17-4-1981
herplaatst. In de jaren 2003-2006 heeft het een nieuwe restauratie
ondergaan.
===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
02- Schinnen-Altaarstraat: Het oude
rustaltaar uit 1954 werd door een LTM bus in 1959 omvergereden.
Van het schadebedrag en vrijwillige giften werd dit
rustaltaar in 1961 op 14 aug. opnieuw ingezegend door Deken Custers.
Het houten kruis werd gemaakt
door dhr. Giel Erkens uit Schinnen en het corpus door dhr. Drummen uit Heerlerheide.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
03- Schinnen-Wolfhagen: Houten
gevelkruisje. Tekst: INRI. Dit gevelkruisje is een copy van het houten
gevelkruisje dat hangt aan de gevel van de
fam. Teheux-Delaru te
Puth. Het is gemaakt door Wiel Pinckers uit Schinnen.
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
04-
Schinnen-Wolfhagen: Gietijzeren veldkruis. Geplaatst in 1986 door de leden
van Vereniging Historie Schinnen.
Het is afkomstig van het kerkhof te Schinnen. Afm.
145 cm bij 93 cm. Maria ten hemel opneming is in het kruis weergegeven.
Volgens de
overleveringen heeft hier vroeger ook een kruis gestaan. Type Egelie: I I I B b 3.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
05- Schinnen-Zandberg-Heisterberg: Smeedijzeren
wegkruis met wit gietijzeren corpus.
De kruisigings spijkers zijn in de handpalm bevestigd. Twee vingers
gebogen, hoofd rechts naar achteren.
Lendendoek rechts geknoopt en in een slip afhangend.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
06- Schinnen-Heisterbrug-Terborg: Hardstenen
veldkruis tussen reuzen van Lindebomen.
Tekst: salVos faCLas DoMine sCHInnenses 1758. Wat betekend: Heer
behoud de inwoners van Schinnen.
Vrouwe Maria Ernestine van Schellardt van Obbendorf schonk dit
kruis in 1758 aan de gemeenschap Schinnen.
Op de achterkant staat gebeiteld: fLeCte
CruCeM JeSU sUppLeX Venerare Viator tUta SaIUtLfera stat CrUCe nostra saLUs (1758).
Wat
betekend: Buig U, o deemoedige wandelaar, aanbid het kruis van Jezus, ons heil
staat veilig door het heilbrengende kruis.
Dankkruis
te Terborg - Schinnen
Schinnen: Bij kasteel Terborg in Schinnen
staat een prachtig mooi hardstenen veldkruis dat eigenlijk een dankkruis
is.
Het was Vrouwe Maria Ernestine van Schellardt van
Obbendorf die het kruis hier liet plaatsen als dank aan de bewoners van Schinnen.
Het kruis wordt omringd door twee
knotlinden, die zeker 250 jaar oud zijn, en 2 jonge knotlinden.
De bomen zijn vermoedelijk in 1758 geplaatst,
gelijktijdig met het kruis.
Tekst.
De tekst op het kruis is aan de voorzijde onder het corpus moeilijk
leesbaar, maar uit bewaarde geschriften weten we wat hier in gebeiteld staat.
"SaLVos fa Clas DoMIe scHInnenses" (1758),
wat betekend: Heer, bescherm de inwoners van Schinnen.
De hoofdletters geven de jaartallen
aan in Romeinse getallen. Wie was die Vrouwe Maria Ernestine van Schellardt van Obbendorf en Sophia Pijls
bewoners van
kasteel Terborg. Waarom dit kruis juist op deze plek geplaatst, is nog steeds
niet duidelijk.
Reliëfs.
In de voet van het kruis staat het wapen van de Schellardts
afgebeeld. het is uitgevoerd in reliëf. Het corpus is weergegeven in half
reliëf.
Boven het corpus staan de letters INRI (Jezus
Nazaraeus Resu Judeacorum) Jezus van Nazareth koning der Joden.
Op de achterzijde van het kruis staat de Larijnse tekst; "fLeCte CrUeM JeSU sUppelLex Venerare VLator tUta saLUtfera stat CrUCe nostra saLUs".
(1758).
"Buig u, o deemoedige wandelaar,
en aanbid het kruis van Jesus: Ons heil is veilig door het heilbrengende
kruis".(1758).
Corpus.
Wanneer we het corpus eens goed in ogenschouw nemen, zien we het
hoofd naar links gericht, omhoog kijkend.
De voeten naast elkaar, afzonderlijk gespijkerd, en het heeft een korte
baard. het kruis is hoog, 2,60 m. en 94 cm breed..
In 1989 werd een verzoek aan de gemeente Schinnen gericht het
kruis te laten restaureren. de gemeente, op haar beurt, vroeg de
Rijksdienst voor
Monumenten om het kruis te
inspecteren en zo nodig een reparatie uit te voeren wat ook heeft plaats
gevonden.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
07- Schinnen-Terborgh-Heisterbrug: Stenen
memorie- of ongelukskruis. Tekst: Hier overleed Den Heer Jac Voncken 21-4-1945.
Hij werd op 45 jarige leeftijd getroffen
door een hartaanval en was vader van 4 kinderen en woonachtig te Beek.
Jac
Voncken kruis te Terborg - Schinnen
Schinnen: De gemeente Schinnen is een kruis-vriendelijke
gemeente. Wanneer we door Schinnen wandelen of fietsen dan komen we tientallen
kruisen tegen,
allemaal goed verzorgd en
mooi versierd. Toen ik richting Terborg wandelde en voorbij het hardstenen kruis
van Vrouwe Maria Ernestine van
Schellardt van
Obbendorf kwam, vervolgde ik
mijn tocht richting Spaubeek. Ik keek omhoog naar het
Stammenderbos, een prachtig natuurgebied gelegen tussen Schinnen
en Sweikhuyzen en Daniken. Plots stond ik voor
het memoriekruis van Jac Voncken uit Beek.
Memoriekruis.
Ongevallen of memoriekruisen komen in ons Limburgse land veelvuldig
voor. Deze memoriekruisen herinneren ons aan het verongelukken of overlijden
van een of meerdere personen.
Zij werden geplaatst op de plek, of in de nabijheid waar het ongeluk had
plaats gevonden.
Dikwijls staat er een tekst op het
kruis zoals de naam en sterfdatum. Soms staat de leeftijd erbij en waardoor het
slachtoffer is overleden, b.v. hartinfarct,
trap van een paard of een
verkeersongeluk. Deze opschriften maken duidelijk waarom het kruis geplaatst
werd.
Jac Voncken.
Zo ook het kruis van Jac Voncken uit Beek, aan de weg voorbij
kasteel Terborg, rechts in het talud van de weg.
Het is een hardstenen kruis. Jac Voncken, geboren 24-2-1900, zoon van
Lambert Voncken en Maria Gelissen en overleden op 21-4-1945.
Hij was gehuwd met Maria Catharina Hubertina
Voncken. Hij stierf ter plaatse aan een hartaanval.
Jac Voncken was geboren en getogen in Beek en vader van vier
kinderen. Hij had verschillende beroepen of functies zoals dat in die tijd
gebruikelijk was.
Hij runde
een café in Beek en was daarbij ook nog andbouwer. Tevens was hij
depothouder van het Landbouw Synbdicaat.
Het
hardstenen kruis heeft een wit corpus. Tekst op de sokkel van het kruis: "Hier overl. In den Heer
Jac Voncken Beek 21-4-1945".
Boek: 50 Kruisen 50 verhalen.
Chris Willems.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
08- Schinnen-Nagelbeek-Hegge no 18: Dit
gevelkruisje hangt hier sinds mensenheugenis en word onderhouden door Jean
Otten, de bewoner van dit pand.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
09- Schinnen-Thull: Dit gietijzeren kruis
werd in 1872 geplaatst door Christianus Hendrik Douven.
Tekst: Geloofd zij Jezus Christus. In 1964 moest het kruis
verdwijnen voor de bouw van de villa van de fam. Cruchten.
In 1980 werd het kruis onder leiding van mevr.
Wies Meens herplaatst en gerestaureerd door de fa. Wanders-Moonen uit Hoensbroek.
Tekstbordje was
in 2011 verdwenen.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
10- Schinnen-Hegge-Heggerweg: Dhr. Michael
Engwegen heeft dit kruis in ca 1914 laten plaatsen uit dankbaarheid als zijn
gezin gespaard zou blijven van
oorlogsgeweld en
als zijn zoon Jan Hendrik behouden uit de oorlog zou terugkeren. Op maandag 16
oktober werd het kruis door 2 jeugdige
vandalen vernield.
In het voorjaar 1990 werd het
gerestaureerde kruis opnieuw geplaatst. Tekst: INRI. Mijn Jezus Barmhartigheid R.I.P. Type
Egelie: I I B b 2.1.
=================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
11- Schinnen
-Nagelbeek-Hettekensweg: Hub Bouwens kent de maker van dit kruis nl.
Hendrik Driessen uit Schinnen die in 1850 werd geboren en dit kruis
in 1926
maakte. Achter de Naate Haof was de eerste standplaats. In 1977 werd het op de huidige plaats
neergezet.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
12- Schinnen-Lindeweg-Eyskensweg: Dit
moordkruis is het enige in Schinnen.
Tekst: Den 23 may 1818 word hier ontrent mordaedelyk doodgeschoten
den eersaemen Lois Winandus Plum, bidt Godt voor zijn ziel.
Smokkelaar Lois Plum was 40 jaar oud en verkocht
zout aan de boeren.
========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
13-
Schinnen-Thull: Smeedijzeren veldkruis van Jan Mathijs Nijsten. J.M.N.
1869. Het kruis is in 1969 verplaatst naar de huidige lokatie..
==========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
14- Schinnen-Wolfhagen: Onbekend.
========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
15- Schinnen-Thull no 42: Dakkruis op het dak van boerderij no 42 te Thull.
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
16- Schinnen-Thull; Klein gevelkruisje.
========================================================================================================================================================================================
17- Schinnen-
Nagelbeek no 57: Onder een dak oversteek
hangt dit houtenkruisje beschut van weer en wind.
De
oude boerderij draagt de naam " 't Wietzer Höfke 1758".
=================================================================================================================================================================================================================
18- Schinnen- Nagelbeek no 59: Gietijzeren kruisje tegen bakstenen muur. Het bezit een bronzen corpus.
============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
19- Schinnen- Thull- Landweg:
Hier overleden door oorlogsgeweld 8 jonge mensen
van Schinnen. Op het bord staan de volgende namen:
Leonard Lambrichs 27 jr - Willems Vijgen 24 jr -
Willem Wijers 14 jr - Karel Knarren 11 jr - Johan thiessen 11 jr - Philippus
Rovers 10 jr - Maria Thiessen 9 jr
Lambertus van Eck 9 jr.
================================================================================================================================================
20- Schinnen-
Wolfhaag-Wolfhagervoetpad. Gietijzeren kruis met
de tekst: Adieu als een vriend je vergezelt is geen weg te lang.
waarom dit kruis hier staat is voorlopig
onbekend.
=====================================================================================================================================================
30-
Schinnen-Nagelbeek: Mariabeeld. Voordat dit
beeld er werd geplaatst hing tegen een boom een eenvoudig Mariabeeldje
waar de buurtbewoners kwamen bidden om bescherming te vragen tegen het
geweld in de Tweede Wereldoorlog.
Uit dankbaarheid voor de verkregen bescherming hebben zij direct na de
bevrijding plannen gemaakt om bij de splitsing
Maastrichterweg-Grubbenweg een Mariakapel te bouwen. De familie L.
Houtvast uit Schinnen schonk het stukje grond waarop de kapel zou
worden gebouwd. De kunstenaar Gène Quanjel uit Geleen maakte het
ontwerp voor de kapel en het Mariabeeldje.
Het beeld werd gebakken in de Abdij van de Benedictijnen in Lemiers (
Mamelis). Alle werkzaamheden zijn door de buurtbewoners zelf uitgevoerd.
De inzegening werd op zondag 15 september 1957 door deken Custers van
Schinnen verricht, geassisteerd door pater Zef Debets uit Nagelbeek.
In 1987 is het beeld door vandalen onthoofd en door de Margratense
kunstenaar Math Wanders spontaan weer gerestaureerd.
Het geheel is toen opgeknapt en in oude glorie hersteld. Op 28 mei 1988
werd de open Mariakapel opnieuw ingezegend door Deken
J. Keulen, geassisteerd door kapelaan B. Gorissen en pastoor J. Debets.
Zef Bouwens, Jo Buijsen, Hub Otermans, Jo Otten en Zef Pelzer
onderhouden de kapel in 2007.
Jan Jansen.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
31-
Schinnen-Achter de Kerk; Deze Mariakapel werd in
1939 gebouwd naar een ontwerp van dhr.H.Tummers. Deken Packbier zegende de kapel
in.
Op een altaar staat een groot wit Mariabeeld met Jezus kind op schoot.
Achter het beeld hangt een blauw doek.
===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================
32- Schinnen-Zandberg-Heisterbrug; Op de
plek waar nu de kapel staat werd sinds 1925 jaarlijks een rustaltaar ingericht
voor de Sacramentsprocessie.
De buurtschap
Heisterbrug besloot in 1958 tot de bouw van een vaste kapel, nadat de houten
rustaltaar door een storm bouwvallig was geworden.
In 1959 werd de kapel ingewijd dor pater Daniels uit de Zandberg. Een
beeld van Maria van Banneux werd in processievorm van het station naar de kapel
gebracht. Helaas is
dit beeld in 1974 gestolen.De huidige kopie van dit beeld wordt door middel van
een ijzeren hekwerk beschermd tegen gemakkelijke diefstal.
==================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================