Bijgewerkt 14

Bijgewerkt: 29-12-2023

Gemeente Valkenburg.

Valkenburg.

        Valkenburg a/d Geul (Limburgs: Valkeberg aan de Geul) is een gemeente in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg. De naam van de
        gemeente verwijst naar de hoofdplaats Valkenburg en de rivier de Geul, die min of meer van oost naar west door de gemeente stroomt.
        De gemeente telt 16450 inwoners en heeft een oppervlakte van 3690 hectare. De belangrijkste buurtschappen in de gemeente zijn: Strucht,
        Keutenberg, Heerstraat, Engwegen, Sint Gerlach, Vroenhof en Geulhem. De gemeente Valkenburg a/d Geul werkt op verschillende terreinen
        samen met de gemeente Maastricht en de vier andere Heuvellandgemeenten (Meerssen-Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem en Vaals. Dit vooral
        op toeristisch gebied. De gemeente Valkenburg a/d Geul kwam tot stand bij de herindeling van 1 januari 1982. Op die datum werden de tot dan toe
        zelfstandige gemeenten Valkenburg-Houthem en Berb en Terblijt samengevoegd. Daarnaast vonden er diverse grenscorrecties plaats met de
        naburige gemeente Wijlré, Hulsberg en Margraten.
      Bron: Wikipedia.

===========================================================================================================================================

        01- Valkenburg -Pr. Beatrixsingel-Koningswinkelvoetpad:
       In 1973 of 1974 geplaatst door de gemeente Valkenburg op de plek waar ooit een blikseminslag in een boom plaats vond iets wat het oude kruis symboliseert.
         Kruis is gemaakt door Jules Jeukens. Het nieuwe houten wegkruis dat hier   geplaatst werd door H.Melchiors en dhr Laheije in 2010.
         Het is een houten kruis met rugwand en zadeldak. Tekst: "Aanzie het kruis, Aanbid het niet. Aanbid de Heer, Wiens beeld gij ziet".

        Heemkundever. Houthem-Sint Gerlach. 2002.
      Prinses Beatrixsingel tegenover de van Brabantlaan oftewel bij ingang Koningswinkelvoetpad houten kruis met afdak boven corpus; bevestigd op restanten oude boom.
        Tekst: Aanzie het kruis Aanbid het niet Aanbid de Heer Wiens beeld gij ziet. Eigenaar de gemeente Valkenburg. Onderhoud: Dhr. Mohr: werkgroep Heemkundever.
        Houthem-Sint Gerlach.   In 1973 of 1974 geplaatst door de gemeente op de plek waar ooit een blikseminslag in een   boom plaatsvond. In het hout waarop het kruis is,
        bevestigd is dit symbolisch weergegeven middels een flinke inkerving van het hout.

=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

       02- Valkenburg - Cauberg- Daalhemmerweg:
        Gevelkruis is uit 2004. Het is een houten kruis met een gegoten corpus. Het hoe en waarom van dit kruis is onbekend. Voor 2004 hing hier een ander houtenkruis.

===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

03- Valkenburg - Midden Cauberg: Stenen wegkruis. Tekst: Heer behoud ons geloof 100 d.d. 20 maart 1903. 1923-1933.

===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      04-Valkenburg - Bovenaan Cauberg: Herdenkings kruis ter herinnering aan de voettochten van de H. Monulpus en Gondulpus van Aken naar Maastricht.
       Tekst op de voet van het kruis: In het spoor van Monulpus en Gondulpus. Onderweg van Maastricht via Valkenburg naar Aken.
       14-9-2001 Parochie H.Monulpus en Gondulpus Berg en Terblijt. Kruis geplaatst in 2001.
==========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

     05- Valkenburg - Drie Beeldjes: Bouwjaar 1739, met in het midden een zeer mooi kruisbeeld dat men roemt als een der mooiste uit de omgeving.
        In 1880 werd het voetstuk van mergel vernieuwd door Naamse steen. Hierin is in de nis het St. Rochusbeeldje geplaatst. Op de plaat staat de tekst:
     Moryuus est pro nobis, ut sive vigilemus sive dormiamus simul cum illovivamus. Betekent: Hij is voor ons gestorven, opdat wij waken of slapen met hem mogen leven.
        Links de H. Maria en rechts de H. Johannes.   In 2014 werden de Drie Beeldjes geheel gerestaureerd. Het was in 2014 275 jaar geleden dat de toenmalige graaf van
       kasteel Schaloen, Maxillianus Henricus Hoen de Cartils opdracht gaf tot het plaatsen van deze Calvarie beeldengroep. Het geheel ging met enige feestelijkheden gepaard.

      Limburgs Dagblad 20 april 1973. Kopieën, maar toch: terug.
       Valkenburg, 20 april - Op de vooravond van Goede Vrijdag zijn de beelden van Christus, Maria en Johannes teruggekeerd op hun plaats aan de wandelweg tussen
       Valkenburg en Schin op Geul. Willeswaar niet de antieke beelden die er eeuwenlang hebben gestaan, maar kopieën ervan. De originelen zijn in 1970 door antiekdieven
        gestolen. Eerst werden de beelden van Maria en Johannes in de Geul gegooid; na teruggeplaatst te zijn werden ze ontvreemd. Ze zijn spoorloos, evenals het corpus dat
        kort daarop van het kruis werd geschroefd. Het kerkbestuur van Oud Valkenburg heeft thans uit de opbrengst van een actie die fl 2500 opbracht, door Sjef Eymael
        kopieën laten maken naar oude foto's. De gelijkenis is uitstekend. Uit voorzorg tegen mogelijke nieuwe diefstal zijn de kopieën gemaakt uit cement en bovendien stevig
        in cement verankert.

==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

        06- Valkenburg - Drie Beeldjes: We spreken altijd van de Drie Beeldjes, maar eigenlijk moeten we spreken van de 5 beeldjes. Het kruisbeeld-H. Maria- H. Rochus- .
        H. Johannes en het kleine Maria beeldje in de boom tegenover de Drie Beeldjes. In de boom tegenover de Drie Beeldjes is dit Maria beeldje geplaatst.
        Wie heeft het geplaatst? Tekst: Ga niet aan mij voorbij zonder een ave aan mij.

Tekst van Jean Slijpen-Veldkruus over het beeldje.

        De 94 jarige mevrouw Vliegen-Van Weersch (van Hotel -Pension Mimosa) is niet zo goed meer ter been, maar jarenlang wandelde ze op gezette tijden naar de
        "Drie Beeldjes". Precies daar tegenover staat de Beuk waar op de plek van een, laagzittende uitgebroken tak, een mooie "nis" was ontstaan.
       Telkenmale als ze daar dan zat te rusten en te genieten van de omgeving dacht ze "dat zou een mooi plekje zijn voor een Maria beeldje".
        Deze gedachte bleef haar bezighouden; totdat ze er 'n keer met haar dochters over sprak en een van hen opperde dat ze nog twee identieke beeldjes had liggen waarvan
        ze er best een wilde afstaan. Samen hebben ze toen de daad bij het woord gevoegd en het beeldje in de uitholling bevestigd.
        Om te voorkomen dat iemand het eruit zou halen hebben ze het toen nog met een stevige schroef verankerd; ... en dat alles zonder dat iemand daar weet van had.
        Jarenlang heeft ze ervan genoten totdat er in 2011 een onbekend iemand, het Maria beeldje aan de onderzijde heeft vrij gekapt (gehalveerd) en er een beeldje van
       "Franciscus van Assisi" onder geplaatst. Op z'n zachts gezegd "dood jammer" dat de fraaie creatie is opgeofferd of moeten we zeggen vernield?
        Hoewel deze "verbouwing" zeker met goeie intenties is uitgevoerd, het zag er niet uit! Mevrouw Vliegen - van Weersch wilde "haar geheim altijd stil houden maar toen
        ze in m'n artikel "De Boom als kunstenaar"het verbouwde beeldje terug zag, besloot ze haar geheim te delen. Zij benaderde mij,vertelde haar geheim en gaf aan dat het
        haar zeer aan het hart ging, dat het beeldje, door de boom zo mooi omsloten en tot een fraaie creatie gevormd, vernield was. Zij stak haar teleurstelling niet onder
        stoelen of banken en zo kwam het dat dhr. Jan Fernee uit Zwaag, die al meer dan 40 jaar vakantiegast is bij Mimosa, haar in 2012 aanbood, om het beeldje met
        behulp van het 2e exemplaar, dat nog steeds in bezit was van haar dochter, te herstellen. Nu is de cirkel weer rond en mag de beuk de rest doen.

        07- Valkenburg - Emmaberg: Houten wegkruis op kinderkopjes sokkel. Corpus is gemaakt door Jean Weerts uit Maastricht Kruis is geschonken door dhr. Kissels
        en Lena Janssen. Harry Moonen heeft het kruishout gemaakt.Pastoor Welters heeft het kruis ingezegend 1-6-1947. Het is een dankkruis uit de oorlog.
        Gerestaureerd door Jules Jeukens uit Valkenburg Tekst: Uit dankbaarheid 2e Wereldoorlog 1940 - 1945. Das Kreuz ist aller hoffnung stern im kreuz allein ist segen.
        Drum planzen wir das kreuz des hernn auf Bergen an steg und wegen.
      In 2014 is het kruis geheel gerestaureerd door Dhr Laheij en Melchiors uit Valkenburg. Het metselwerk werd verzorgd door dhr Hongs uit Mechelen.
       Op het tekstplaatje staat de tekst: Hulde aan Christus Koning.

        Limburgs Dagblad dd 07-06-1947
        Plechtige kruisplanting,
        Zondagmiddag had op het kruispunt Nieuwe Weg-Heek een korte doch ontroerende plechtigheid plaats. Op deze wegsplitsing werd een groot eikenhouten kruisbeeld
        opgericht. Uit dankbaarheid dat Valkenburg op wondervolle wijze uit de oorlogsdagen bevrijd werd. Het idee hiervoor werd genomen door de buurt Nieuwe Weg-
        Emmaberg- Heek: het comité, dat de initiatiefnemers gekozen hadden, heeft bergen werk verzet om deze kruisplanting thans   reeds te kunnen doen plaats hebben.
       Aan huize Kissels stelden zich vrouwen der F. Familie op, daarna de mannen, allen bewoners van de Nieuwe Weg: verder bruidjes, parochiegeestelijkheid,
        het dagelijks bestuur der gemeente Valkenburg, afgevaardigden der K.A.. het Kerk, zangkoor en de harmonie Kur-Kapel.
        Het kruisbeeld werd door een achtal sterke jongemannen, ook van de Nieuwe Weg, medegedragen in de stoet.
        Bij de plek aangekomen werd het kruisbeeld op de grond gelegd tussen een zee van bloemen. Hierna zegende Pastoor Welters het kruisbeeld.
        Een meisjeskoor declameerde enige verzen, waarna ook dhr. Pisters een versten beste gaf. Van tevoren had dhr F. Huntjes in een mooie toespraak de betekenis
        geschetst van deze kruisplanting. Ook hoopte spreker, dat de processie niet de Nieuwe Weg zou vergeten. Daarna werd het kruis geplant. Nu hield pastoor Welters
       een gloedvolle toespraak, zoals alleen pastoor Welters dat kan.Ook burgemeester Hens hield een korte, doch betekenisvolle speech, waarbij hij als hoofd der gemeente
       dank bracht aan de initiatiefnemers. Tot slot speelde de harmonie Kur-Kapel het "Aan U, o Koning der Eeuwen", dat door alle aanwezigen uit volle borst werd mede-
       gezongen.   Na de inzegening zong het kerk, zangkoor "Ecce    Quomodo Moritur".

=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      Het ongevallenkruis aan de Nieuweweg te Valkenburg.
        In de Maas- en Roerbode van 6 december 1890 staat het volgende bericht:
      Heerlen, De voerman Mobers alhier had Woensdag avond het ongeluk, onder zijne zwaar beladen kar te geraken, met het gevolg, dat hij aan de bekomen
        kneuzingen is overleden.
      Johannes Mathias Lodevikus Mobers ( Louis) werd geboren te Voerendaal op 25 october 1848. Hij was de zoon van Jan Peter Mobers ( van beroep Karreman)
       en Maria Elisabeth Schoenmakers. Als vierendertig jarige jongeman huwde Louis Mobers op 9 augustus 1883 te Voerendaal met de dan negenendertig jarige
        Anna Catharina Linden, geboren op 21 maart 1844 te Voerendaal. Ten tijde van hun huwelijk was Louis Mobers voerman van beroep.
        Hun Huwelijk bleef, zover bekend, kinderloos wat eigenlijk ook niet verwonderlijk is gezien de leeftijd van de bruis ten tijde van haar huwelijk.
        Aldus de Maas en Roerbode.

       De Limburger Koerier maakte reeds op 4 december 1890 de volgende melding.
        Begin december 1890 was de winter in Zuid Limburg al goed ingetreden. Sneeuwval had gezorgd voor gladde wegen en vooral de voerlieden hadden hier problemen
      mee. De voerman W. Sonnenschein uit Heerlen kreeg een met steenkolen beladen kar over zijn voet en een hand waardoor hij de laatste uiteindelijk moest
      missen.   Een dag later gebeurde echter een ongeluk met een fatale afloop. In de avond van 3 december 1890 keerde Louis Mobers met zijn doorgaands zware
       vracht winkelgoederen terug van de markt in Maastricht. In de Valkenburgerberg ( bedoeld is hier de Nieuweweg) kwam hij door een ongelukkige val voor de wielen
        van zijn kar terecht. Onduidelijk is of hij van de bok is gevallen of, lopende naast de kar, is uitgegleden. Het wiel van de kar ging hem tussen borst en buik over het
      lichaam. Zwaar gekwetst bleef hij liggen. De ijlings ontboden geneesheer constateerde "ernstige beleediging der inwendige organen" waaraan hij, na enkele uren
      smartelijk lijden, in de ochtend van 4 december om half elf overleed. Een der eerwaarde geestelijken van Valkenburg had hem kort daarvoor nog de laatste
      genademiddelen der kerk toegediend.
        Aldus de Limburger Koerier op 4 dec.

        08- Valkenburg - Nieuweweg: Hout gesneden wegkruis met corpus. Het is rond 1960 geplaatst.
        Het is het memoriekruis van Louis Mobers die hier verongelukte met paard en kar.
        Het kruis is gesneden door Jules Jeukens van Valkenburg.

        08- Valkenburg - Nieuweweg: Het memoriekruis van Joannes Mathias Lodevikus Mobers met de roepnaam Louis.
       Hij werd geboren te Voerendaal op 25 october 1848. Hij verongelukte hier met  kar en paard op 3 december 1890.
        Hij kwam van de markt in Maastricht en zijn kar was beladen met winkelgoederen.
        Het was de dag van 3 december zeer slecht weer en de wegen waren spiegelglad.        Louis Mobers leefde nog een dag en stierf op 4 december 1890.
        Het kruis is geplaatst door H. Melchiors en G. Laheije met medewerking van Wiel Erven uit Kunrade die ook het kruis heeft gerestaureerd.
        Het is geplaatst op 7 juni 2011. Tekst: Hier verongelukte op 3 december 1890 voerman Louis Mobers. RIP.

===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

09- Valkenburg - Euverem: Houten kruis op de binnenplaats van de boerderij. Het grote kruis is uitgevoerd in vliegermodel.

========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

    10- Valkenburg - Hekerweg-Hellebeukerweg: Het nieuw geplaatste kruis dat vroeger stond tegenover de huidige plaats.
        Het is een houten kruis met een corpus van een legering van gegoten tin en lood. Het is hier in 2005 geplaatst.
        In 2020 is het gehele kruis vernieuwd door een houten boomstronk met erop een kruis op een stenen voet.
        Het is geplaatst door dhr. Melchors en medewerkers.

===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

11- Valkenburg -Hekerweg-Boschweg: Smeedijzeren wegkruis dat hier al in 1993 stond. Het is in 1999 herplaatst na een opknapbeurt.
Het stond voorheen aan de overkant van de weg.
=========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      12- Valkenburg - Heierveldweg - Heierhof: Houten wegkruis met zadeldak. Vroeger stond er de Tekst bij :
     Luister naar God zijn geboden, opdat Hij zal luisteren naar Uw gebeden. Enige jaren hang deze gietijzeren corpus die het kruis van afbeelding 23 vervangt.

===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

13- Valkenburg - Kloosterweg no 3: Houten gevelkruisje in vliegermodel. Kruis hangt aan de gevel van de woning van de fam. Vonken.
Het is gemaakt door dhr. Slangen uit Simpelveld en hangt hier sinds +/- 1975.

        14- Valkenburg - Lijksweg - Plenkert: Het oude kruis dat vervangen is door afbeelding no 14-2003-01.
       Vroeger stond de volgende tekst op het kruis: Het mooiste geschenk dat gij mij kunt geven is met elkander in vrede leven. Jan de Kruisman. (Jan Willems)
     Het kruis is in 1971 geplaatst in opdracht van W.Ramakers en gemaakt door Jan de Kruisman. Houten kruis. Dit is het vernieuwde kruis van foto no 14-2003-01
        Het kruis heeft een rugwand en zadeldak. Het is geschonken door de familie A. Pinckers-Brands.
        Tekst op het kruis: Dat gij me hier ontmoeten zou kwam niet in Uw gedachten.Toch ben ik op Uw komst geduldig blijven wachten.

============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

15- Valkenburg - Nicolaes kerk- Kerkstraat: Houten kruis tegen de Nicolaes kerk.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

16- Valkenburg- Kerkstraat no 27 bij Nicolaes kerk: Gevelkruis aan de pastorie te Valkenburg. Hier hangt al sinds 1904 een kruis. Tekst: 't waor veur uuch.

==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      17- Valkenburg - Broekhem-Beekstraat: Houten weg- of veldkruis. Tekst: In hoc signo vinces. Wat betekend: Overwin door dit teken. Eusebius.
        Het kruis is uitgevoerd met een zadeldak en bezit een koperen kruis met koperen corpus.
         In de jaren 90 werd het kruis vernieuwd en van een andere tekst voorzien Tekst: Hij die in de mens het goede zoekt staat bij mijn vader in goud geboekt.

==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

18- Valkenburg - Kerkstraat-Oude Pastorie: Het oude kruis aan de Oude Pastorie. Foto uit 1925. Later werd dit kruis vervangen door een klein exemplaar.

============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

19- Valkenburg - Roevoetstraat- Keelstraat: Houten wegkruis met zadeldak. Tekst: Gebruik Uw kennis en Uw macht ook tot heil en zegen van het nageslacht.
Onderhoud voorheen Dhr. Mohr zaliger thans dhr. Melchiors en Lahaye.
===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

        20- Valkenburg - Schaesberg - Kluis: De statie no 14 op de Schaesberg, de kruisiging van Jezus Christus.
        Afbeelding van de symbolen Hamer en Nijptang om hem met drie nagels te kruisigen. De ladder om hem op te hijsen. De speer om hem te doorboren.
        De doornen kroon om hem koning te kronen en de azijnstok om hem te laten drinken.
        Het grafkruis van de kluizenaar Weerts uit Schin op Geul met gedachtenis plaatje. Tekst op het gedachtenisplaatje:
       Aarde van het kerkhof te Schin op Geul waar kluizenaar Weerts begraven was.

       Limburgs Dagblad dd 15 september 2000. Kruis van Kluizenaar terug naar Kluis.
        De stichting Schaesbergergank heeft het oude grafkruis van kluizenaar Hendricus Weerts opgeknapt en tegen de achtergevel van de Kluis geplaatst.
        Af gelopen zaterdag (p sept 2000) werd het kruis gezegend. Onder de blauwe steen zit een pot met aarde van het kerkhof in Schin op Geul.
        Een eerbetoon aan een van de kleurrijkste kluizenaars van Valkenburg, Zoeaaf in dienst van de paus Pius IX.   Hij werd in 1827 geboren in Berg en Terblijt.
        In 1856 trad hij in bij de Franciscanen in Maastricht. Enkele jaren later kwam Weerts naar Valkenburg waar hij zijn intrek nam in de Kluis op de Schaesberg.
        We weten dat hij regelmatig te gast was bij de fam. Villers de Masbourg, die destijds kasteel Schaloen bewoonde.
        Daar hoorde hij waarschijnlijk ook dat het rijk van de paus werd bedreigd door de Garibaldisten wat hem deed besluiten om zich aan te sluiten bij de Zoeaven-leger
        dat de paus te hulp kwam. Hendricus Weerts overleed op 18 maart 1889 te Valkenburg en werd begraven op het kerkhof van Schin op Geul, waartoe Schaesberg toe
        behoorde.   Onder het kruis bevind zich nu een pot met aarde van het oude graf in Schin op Geul.

Het grafkruis van Henricus Weerts (1827-1889) is door de stichting Schaelsbergergank tot tevredenheid van Lou Pluymen opgeknapt en herplaatst in de tuin van de
kluis op de Schaelsberg.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

        Schin op Geul: Op de Schaesberg staat de kluis van diverse kluizenaars.Hij is gesticht in 1688 door Gerard Ernest Hoen, graaf en heer van Schaloen.
        De Kluis met kapel, ligt aan de rand van een bosgebied. De kleinen Antoniuskapel, gebouwd in 1690, werd in 1903 uitgebreid met een koor en een woning.
        Het geheel is opgetrokken uit Mergelsteen. In totaal zestien kluizenaars bewoonden deze hermitage van 1688 tot 1930.
       Eerste kluizenaar.
        De eerste kluizenaar was Lourens Plum of Ploemen. Deze ligt in de kapel begraven. Deze pater Franciscaan ontdekte in het Schaesbergerbos een houten jachthut.
        Hij vroeg aan de graaf Jan Gerard Hoen, die de eigenaar van de jachthut was, of hij die mocht gebruiken om te bidden en te mediteren.
      De graaf en zijn vrouw, Agnes van Renesse, waren zo enthousiast, dat zij besloten om de jachthut te passen, zodat de vrome man een goed en degelijk onderkomen had.
        De Kluizenaars leefden van hetgeen zij zelf verbouwden. maar als de hongersnood te groot werd, dan werd de klok van de kapel geluid. Dan wisten de bewoners in de
        omgeving dat de kluizenaars een voedsel -tekort hadden.
        Kruiden kluizenaar.
        Arnold Haesen, geboren te Wijlré, had een bijzondere kennis van planten en kruiden. Hij had zich gespecialiseerd in het bereiden van kruiden.
        Deze kennis had hij opgedaan, doordat hij werkte als knecht op een boerenhoeve. Hij bakte de z.g. "Antoniusbroodjes" die de boeren aan het vee voerden.
      De resultaten van dit voedsel waren zo goed, dat die eigenlijk het begin zijn geweest van de "Schaesbergergank".
        Kluizenaar Weerts.
        De bekendste kluizenaar was een zonder twijfel Henricus Weerts die de kluis bewoonde van 1860 tot 1889. Hij was al een legende tijdens zijn leven en was een viertal
        jaren Zoeaaf in dienst van Paus Pius IX. Hij was geboren te Berg en Terblijt in 1827. In 1856 trad hij in bij de Franciscanen te Maastricht.
        In 1860 nam hij zijn intrek in de kluis op de Schaesberg. Hij stierf op 18 maart 1889 te Valkenburg en werd te Schin op Geul begraven.
        Op 9 september 2000 werd het gietijzeren kruis van zijn graf te Schin op Geul overgebracht naar de Kluis op de Schaesberg en tegen de kluismuur geplaatst.
        Tevens werd er een pot met aarde van zijn graf onder het kruis geplaatst.
        Kruisweg staties.
        in de onmiddellijke nabijheid van de kluis werd in 1843 een uit dertien staties bestaande kruisweg gesticht door pastoor Loomans.
        Deze kruisweg is echt een bezienswaardigheid en is in 1999 door leden van de Kunstkring Henri Jonas van nieuwe schilderingen voorzien.
        Kluizenaars.
        De volgende kluizenaars bewoonden de kluis: Lourens Ploemen - Johannes Louens - Johannes Esken Benedictus Martens - Arnold Haesen - Petrus Prickartz -
      Henri de Lidt - Petrus Haenen - Johannes Jacobs - Johannes Smitsmans - Peter Jozef Dresen - Henricus Weerts - Nocolaas Laurent - Clemens Salingré -
        Auguste Tevesen - broeder Lutgerus.
        Boek: 50 Kruisen 50 verhalen. Chris Willems.
=============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

21- Valkenburg - Steenstraat-Molenweg: Veld- of Hagelkruis. jammer dat de tekst in het hartje verdwenen is. Het kruis heeft een bronzen corpus.

========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

        22- Valkenburg - Schaesberg-Oosterbergvoetpad: Moordkruis ter gedanken aan Peter Frijns die hier op 19 juli 1965 is vermoord door een seks maniak uit Landgraaf.
     Tekst: Piet Frijns 19 juli 1965.   Kruis is gemaakt door Toine Dorren en Jules Jeukens.
        Tekst op het tekstbordje: Ter nagedachtenis van Piet Frijns + 19-07-1965. Hij werd op deze plek op jeugdige leeftijd omgebracht.
        Dit gedenkteken is onze getuigenis van diepe afkeer van alle zinloos geweld. Stichting Schaesbergergank.

        Kruis van zinloos geweld te Valkenburg
       Valkenburg: Als we een bezoek brengen aan de Drie beeldjes te Valkenburg in de nabijheid van Kasteel Oost dan moeten we de moeite nemen om het gedenkkruis,
        van Piet Frijns te bezoeken. We gaan tegenover Kasteel Oost onder de tunnel door omhoog en nemen het voetpad rechts. Dan klimmen we circa driehonderd meter
        omhoog tot aan de bosrand van de Schaesberg. Bij het begin van het bos staan twee zitbanken. Daar-achter staat het gedenkteken van Piet Frijns.
        Het bestaat uit een dikke houten plank met een kruis en een tekst. De tekst is summier. "Piet Frijns +19 - 07 - 1965".
        Als we voor dit gedenkteken staan komen de vreselijke herinneringen weer naar boven, over wat zich hier op die zondagavond, aan de bosrand heeft afgespeeld.
        Moord.
        Piet Frijns had verkering met Bertha Geurts uit Valkenburg. Zoals gebruikelijk zochten geliefde de stilte en de rust op. Boven op de Schaesberg was het een ideale plek
        om te liefkozen en elkaar te beminnen. Zo ook op de bewuste avond. Plotseling dook er, dreigend met een pistool, een man op.
        Hij sommeerde het stel voor zijn ogen de liefdesdaad te bedrijven, iets wat Piet en Bertha pertinent weigerden.
        Na veel heen en weer gepraat en gedreigd wilde de dader zich aan Bertha vergrijpen. Oiet probeerde dat te verhinderen en er ontstond een worsteling, het pistool ging af
        en Piet werd voor de ogen van Bertha doodgeschoten.
        Verontwaardiging.
        Heel Valkenburg was op maandag in rep en roer, de verontwaardiging was groot. Bertha was geheel van streek.
        Desondanks kon ze aan de politie een goed signalement van de dader geven. Naar aanleiding van dit signalement had een oud-collega van de dader deze gezien op de
        Schaesberg. Het was een zeker Wim J. uit Landgraaf. Enkele dagen daarna bekende deze man de moord op Piet Frijns.
        Veroordeling.
        Hij werd door de rechtbank tot tien jaar gevangenisstraf en tbr veroordeeld, maar na vier jaar werd hij wegens goed gedrag vrijgelaten.
       De verontwaardiging in Valkenburg en omstreken was groot. Bij het kruis staat een plaquette met de tekst:
        "Ter nagedachtenis van Piet Frijns +19-07-1965. Hij werd op deze plek op jeugdige leeftijd omgebracht. Dit gedenkteken is onze getuigenis van diepe afkeer van alle
        zinloos geweld.
        Schaesbergergank". Deze stichting zorgt ook voor het onderhoud.
       Boek: 50 Kruisen 50 verhalen. Chris Willems.
=======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      23- Valkenburg - Strabeek no 138: Houten gevelkruisje dat hier slechts enkele jaren hang. tHet is eigendom van de familie A.F. Pinckers-Brands-Broekhem 138 te
        Valkenburg. Het kruisje is in 2011 gerestaureerd en vernieuwd door dhr. Melchiors en Laheij uit Valkenburg.
        Kruisje van foto 23-2011-01 is in 2015 verplaatst naar Houthem-Sint Gerlachstraat no 2 foto's 08-08
        Op maandag 11 april 2011 is dit gevelkruisje geheel verniewd, door G. Laheij & H. Melchiors.

        24- Valkenburg - Aan de Krombunder-Bosstraat: Houten wegkruis met zadeldak en tekstbordje.
      Tekst op het bordje: Als medeleven U niet kan   troosten, en tranen U niet verlichten, kom dan tot mij, voor U zal ik me tot mijn Vader richten.

==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

25- Valkenburg - Bosstraat- autobaan: Stenenkruis met houten voorkruis (2011)
In 2015 zit op het kruis een Christushoofd met een tekststeentje met de tekst: In het kruis ligt ons heil..
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

        26- Valkenburg - Dr. Ariënsstraat-Parallelweg: Houten kruis met rugwand en vliegerdak. Het kruis heeft een tekstbordje met tekst:
      Heer wij aanbidden en loven U omdat Gij door Uw kruis de wereld verlost hebt.
      Heemkundever. Houtem-Sint Gerlach. 2002.
        Houten kruis met corpus. Eigenaar Gemeente Valkenburg. Bouwjaar 1856. Onderhoud: Heemkundever. Houthem-Sint Gerlach, dhr. Mohr zaliger.
===========================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

27- Valkenburg - Oud Valkenburgerweg: Veld- of Hagelkruis van smeedijzer. Voor 2005 stonden er twee stevige dennenbomen bij.
Tekst: INRI. Kruis is in 2006 gerestaureerd. Zie Oud Valkenburg
====================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

28- Valkenburg- Parallelweg: Houten kruis met Vliegerkap.

29- Valkenburg-Kloosterweg-Napoleonsweg no 61. Gevelkruisje gemaakt door Jules Jeukens rond 1980. Eigenaar thans de gebr. Cabo.
Klein muurkruis met afdak en witte corpus.
==================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

30- Valkenburg-Sibbergrubbe: Gietijzeren kruis.
===============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

      31- Valkenburg-Jasmijnstraat- Dr. Ariensstraat: Houten kruis met rugwand en zadeldak.
      Tekst:Heer, schenk Uw rijke zegen aan de jeugd van Bloemenwegen. Dit kruis werd geplaatst door dhr. Melchiors en Laheye in de zomer 2008.
         In de nazomer van 2009 werd het tekstbordje erop bevestigd. Pastoor J.W. Burger van de St. Joseph Parochie te Broekhem heeft het kruis ingezegend op 19 maart 2010.
        Rond 1960 plaatste hier dhr. Janssen een houten kruis dat hij tot 2001 zelf onderhouden heeft. Hij overleed in 2002.
     Het oude kruis verkeerde in slechte staat en werd in 2008 vervangen door het huidige.

====================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

        32- Valkenburg-Steenstraat-St. Pietersvoetpad: Eikenhouten plank met een kruis erop.
      Kruis is eigendom van de familie Marx uit Valkenburg en werd in 2013 gerestaureerd door de Werkgroep Kruisen en Kapellen Valkenburg.
        Ingezegend op zaterdag 22 juni 2013 door pastoor H. Jansen.

     Wegkruis splitsing Steenstraat - St. Pietersvoetpad.
      De Steenstraat behoort tot de oudste wegen van Valkenburg en maakt deel uit van de Romeinse heirbaan Boulonge-Keulen, ook wel de Via Belgica genoemd.
        Het traject Maastricht-Heerlen ofwel Trajectum ad Mosam-Coriovallum liep via de Cremerstraat in Broekhem- waar resten van Romeinse graven gevonden zijn
     naar de Steenstraat verder naar de Goudsberg, waar bijna een eeuw geleden fundamenten gevonden zijn van een Romeinse wachttoren.
       Deze weg of straat is dus meer dan 2000 jaren oud en ter herinnering : het kasteel van Valkenburg werd eerst zo'n 1000 jaren later gebouwd.
        Het wegkruis heeft echter een zeer jonge geschiedenis. Een student in de theologie John Marx was de oprichter van dit wegkruis.
        Zijn motief om nu juist op de plaats een wegkruis te plaatsen was, dat deze plaats volgens hem vroeg om het stellen vaneen dergelijk teken. de toenmalige student is-
        samen met zijn familie - de huidige eigenaar van dit wegkruis. Hij is thans werkzaam als Coördinator Diocesane Pastorale Dienst bij het Bisdom Roermond.
        Het oorspronkelijke wegkruis had een kunstzinnige uit hout met de hand gesneden corpus. I n 1984 werd door vandalen met een schiettuig geschoten op deze corpus,
        waardoor hij volledig werd vernield. Deze is daarna vervangen door de huidige corpus uit brons, die een geschenk was van een Heerlense begrafenisondernemer.
        Later in 1985 is iemand met een voertuig tegen het houten achterwandpaneel aangereden en daarop zijn een tweetal stenen objecten- zogenaamde varkensruggen
        er voor geplaatst door de gemeente Valkenburg. Daarna heeft het wegkruis een rustig bestaan gekend en is door buurtbewoners enigszins verzorgd en versierd.
        Rond 2000 is het wegkruis door o.a.Wiel Marx opgeknapt en voorzien van een koperen plaat met daarop de volgende tekst:
        "Geis te links of geis te rechts; Keeze mos te zellef; Miech kins te euveral taegekòmme".
        De afbeelding van dit wegkruis wordt regelmatig gebruikt als gedachtenis prentje bij overlijden door buurtbewoners of gelovigen van elders.
       Op verzoek van eigenaar de familie Marx heeft de Werkgroep Kruisen en Kapellen Valkenburg in 2013 dit wegkruis grondig gerestaureerd en o.a. voorzien van bloempotten.

================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

33- Valkenburg-Hekerbeekstraat: Muurkruis uitgepakt in een mergel tableau.

34- Valkenburg-Strabeek-Beekstraat: Smeedijzeren kruis.
===================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

35- Valkenburg-Bosstraat-Kerkhof: Klein houten kruisje met Maria beeldje.
======================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

36- Valkenburg-Bosstraat-Kerkhof: Kerkhofkruis.
============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

37- Valkenburg-Bosstraat-Kerkhof: Centraal Kerkhofkruis.
==================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

38- Valkenburg-Bosstraat no12-Parallelweg: Houten kruis op spoorbiels. Kruis is vermoedelijk
verdwenen.
==============================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================================

39- Valkenburg-Cauberg: Verzet monument dat ons herinnert aan de oorlogsjaren 1940-1945.

         40-41- Valkenburg-Wilhelminatoren: Gebouwd in 1906 op de Heunsberg en is 30 meter hoog. Het is voorzien van een groot kruis van beton toto 1968.
        Het nieuwe kruis dat in 1972 geplaatst werd was van aluminium en van verlichting voorzien.
        Het is een prachtig bouwwerk waarvan men over het gehele Geuldal een prachtig uitzicht heef.

      43- Valkenburg-Koningswinkelstraat-Statenlaan: Houten boomkruis met corpus. Dit kruisje zou door Jef Mohr vervaardigd zijn rond het jaar 2000.
      Sjef Mohr stierf in 2008. In 2015 viel er een grote tak van de boom die het kruis beschadigde. De werk groep van K.&K. te valkenburg maakten een nieuw
      kruis en hing het aan de gevel van de Statenflat.

44- Valkenburg-Broekhem-Beekstraat: Houten kruis met vliegerkap en tekstbordje met de tekst; Hij die in de mens het goede zoekt,
staat bij mijn Vader in goud geboekt.

         46- Valkenburg- Oosterweg:
         Hier in dit Weiland aan de overkant van de Geul verongelukte 7 Engelse Militairen doordat hun vliegtuig hier neerstorte op 29 juni 1943
         Op de herinnering zuil staan de namen van de soldaten in gebeiteld nl: Sergeant Frank Hill - Sergeant Cecil Morris - Sergeant Theodore Dagg -
         Sergeant Leslie Howarth - Sergeant Gwilym Samuel - Flight Sergeant William Townsend - Flight Dergeant Patrick Rendle.
       Het herdenkingsteken is in 2016 geplaatst.

       Geg. Veldkruus.
         Plaats waar op 29 juni 1943 7 jonge vliegeniers uit Engeland, Canada en Australië zijn omgekomen nadat ze neergeschoten waren door een Duitse nachtjager
         De propeller van het betreffende vliegtuig ( beschikbaar gesteld door dhr. Werner Kreutzer is in het kruis verwerkt. Het kruis is geplaatst in 2016.

47-48-49- Valkenburg: Div. kruisen die vermoedelijk verdwenen zijn.

51- Valkenburg-Emmaberg; Boomkruisje aan een boom die ook de vorm van een kruis heeft. Het is een klein houten huiskruisje met bronzen corpus.

============================================================================================================================================================

52- Valkenburg- Oosterweg- Drie Beeldjes: Een klein corpusje op een boom bij de Drie beeldjes. Verdere gegevens ontbreken.

     53- Valkenburg-Heunsbergweg no 10. Gietijzeren kruis met de beeltenis van Maria O.L. Vrouw onbevlekt ontvangen.
     staat bij de familie Spits tegen de linker zijgevel en is bont gekleurd.
     Tekst: A.M.    O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen.

===================================================================================================================================================

54- Valkenburg-Heunsbergweg no 10: In de tuin bij de familie Spits staat dit kleine kruis naast een boedda beeldje.

===============================================================================================================================================================================

55- Valkenburg- Heunsbergweg no 10: In de tuin bij de familie Spits staat deze oude grafsteen de geruimd is van het graf van
Louise Slangen, geboren in 1883 en overleden in 1964.

==============================================================================================================================================

56- Valkenburg-Keelstraat: Aan deze hoge boom hangt een klein houten kruisje uitgevoerd in vliegermodel met metalen corpus.

=========================================================================================================================================================

57- Valkenburg- Betsy Perklaan no 12: lHier bij de familie Naaykens in de Betsy Perklaan no12 hangt aan de gevel van hun woonhuis een klein
houten kruisje met corpus.

=====================================================================================================================================================

58- Valkenburg- Achter de Erke- Stenen Barbara kapel met houten kruisje en afbeelding van de H. Barbara.

========================================================================================================================================================

59- Valkenburg- Gosewijnstraat: O.L. Vrouw van altijd durende Bijstand kerk met kruis.

===============================================================================================================================================================

60- Valkenburg-Keelstraat: Boven op het talud staat een stenen kruis. Verdere gegevens ontbreken.

================================================================================================================================================================

61- Valkenburg-Keelstraat: Aan een houten keet hangt een klein houten kruisje met corpus.

======================================================================================================================================================

     62- Valkenburg- 't Koetshuis-Kasteel Oost. Recentelijk heeft onze Werkgroep eigenhandig een gevelkruis vervaardigd waarop een corpus is bevestigd ,
    die rond 1975 artistiek met de hand is gesneden door wijlen Jules Jeukens, die destijds timmerman was bij de gemeente Valkenburg.
    Dit gevelkruis is bevestigd boven de ingang van Taverne 't Koetshuis naast Kasteel Oost met de welwillende medewerking van exploitant het echtpaar
    Raymond en Petra Crutsen. Deze locatie wordt door onze Werkgroep als bijzonder eervol vanwege de historiciteit van het gebouw.
    Geg. Werkgroep Kruisen en Kapellen Valkenburg

=============================================================================================================================================================

       70- Valkenburg - Grotestraat-Boogaardlaan: Kapelletje met Mariabeeld erin.
        Op de hoek van de Bogaardlaan, langs de muur van de Geul staat dit kleine houten kapelletje op een mergelstenen sokkel.
        Het zou in 1950 hier geplaatst zijn. het Mariabeeld is van het type Lourdesbeeld. Het geheel wordt afgesloten door een smeedijzeren hekwerk.
      Tekst: "Ave Maria 1950".
      50- Valkenburg-Grotestraat-Kerkstraat:   Bij herinrichting van Valkenburg is het kapelletje in 2013 verplaatst van de Boogaardlaan naar de Kerkstraat/Grotestraat.
         Het geheel is mooi gerestaureerd.

          71- Valkenburg-Cauberg-Loudesgrot: Lourdesgrot in de Cauberg. De grot is in 1926 uitgehouwen in de mergelwand.
         Boven de grot staat in een nis een Mariabeeld en links van het beeld staat een beeld van de H. Bernadette.
         Rechts een preekstoel. Op het voorfront staan banken waar de gelovigen kunnen zitten en bidden.
         Ook staan er enkele kaarsenstandaards voor het ontsteken van devotiekaarsen. De grot is een exacte copy van de grot in Lourdes.

       72- Valkenburg- Cauberg: Verzetskapel. Gebouwd in 1958 als monument voor alle Limburgse verzetsslachtoffers.
         Het heeft een marmeren altaar met erboven een Mariabeeld. Op de zijwanden staan de namen van de omgekomen verzetstrijders.
         De architect was Jean Huysmans. Naast de kapel staat een carillon.

        73- Valkenburg - Broekhem-Cremersstraat: Houten boomstam met nis uitholling met daarin een Maria beeldje.
        Oorspronkelijk stond hier omstreeks 1880 een Maria kapelletje, opgetrokken uit mergelsteen.
        Het traliewerk is aangebracht nadat in 1976 tijdens de carnavals dagen het Mariabeeldje aan baldadigheid ten prooi gevallen was.
        Nieuwe kapel 2017.
        In 2016 werd het initiatief genomen om een nieuwe kapel te bouwen in Broekhem-Cremersstraat.
        Het werd een prachtige kapel, opgetrokken uit Kunrader steen en in de kapel staat een mooi Mariabeeld.
        Het werd feestelijk in gezegend op 2-7-2017 door pastoor J.M.Burger. Het zangkoor St Joseph uit Broekhem luisterde de plechtigheid op met Maria liederen.
        De belangstelling was groot en diverse sprekers memoreerden de gang van zaken rond de bouw van deze kapel. Tekst: Ave Maria.

      74- Valkenburg- Daelemerweg: Klein Maria grotje dat in 2016 gerestaureerd is.
        De devotiekapel werd rond 1953 in opdracht van mevr. Louise Schoenmaeckers gebouwd. Het doel hiervoor was uit dankbaarheid voor bespaart oorlogsleed.
        Het was pastoor Willems die de kapel inzegende in augustus 1953. Mevr. Schoenmaeckers, geboren in 1894, woonde op de kasteelboerderij Sibberhuis en is overleden
        in 1980 en begraven op het kerkhof van Sibbe. De kapel is thans eigendom van F. Rouwet uit Margraten. De kapel werd in 2015 grondig gerestaureerd.
        Annie Weusten verzorgde de kapel na het overlijden van mevr. Schoenmaekers. Nu verzorgt Mia Pfaffen de kleine kapel.

75- Valkenburg-De Kluis: Kruiswegstaties op de Schaesberg bij de Kluis.

============================================================================================================================================

     76-Valkenburg-Daalhemmerweg 27: Veldkruus: Een van de ondergrondse kapellen die in de mergelgrotten werden uitgehouwen tijdens de Franse
     heerschappij in de zuidelijke Nederlanden vanaf 1794. Rooms katholieke geestelijke droegen hier stiekem H. missen op en riskeerden daarmee hun leven
     als ze betrapt werden. Bron en foto: Perskit stichting Kasteelruine fluwelengrot Valkenburg.

====================================================================================================================================================